DEFAMED ‘Gemiadamı’ ifadesinin değişikliği için Danıştay’a gitti
Halide TONGA
İTÜ Denizcilik Fakültesi (YDO) Mezunları Derneği (DEFAMED), Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği’ndeki ‘gemiadamı’ sözünün değiştirilmesi için Danıştay’a başvurdu. Kelam konusu sözün bayan erkek eşitliğine muhalif olduğu belirtildi.
‘KADINLAR VE ERKEKLER EŞİT HAKLARA SAHİPTİR’
Konuyla ilgili İTÜ Denizcilik Fakültesi (YDO) Mezunları Derneği’nden (DEFAMED) yapılan açıklama şöyle:
“İTÜ Denizcilik Fakültesi (YDO) Mezunları Derneği idare heyetimiz 29.09.2024 tarihli ve 32647 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren “Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği”nin, yapılan değerlendirmeler ve mezunlarımızdan gelen talepler doğrultusunda, aşağıdaki unsurlarının ve en kıymetlisi yönetmelik başlığındaki ve metnindeki “Gemiadamı” ibarelerinin, Anayasa’nın 10’uncu Maddesi’nde korunan “Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür” prensibine karşıt olduğu için iptali ve dava konusu yönetmelik kararları hakkında yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi için dava ikame edilmesine karar vermiştir.”
İPTAL EDİLMESİ İSTENEN HUSUSLAR
İptal edilmesi talep edilen unsurlar ise şu biçimde sıralandı:
- 45. unsurun 2. fıkrasının tamamı,
- 45. unsurun 3. fıkrasının tamamı,
- 62. unsurun 1. fıkrasının “yeterlik dokümanlarının altı aya kadar askıya alınması, yeterlik dokümanlarının bir alt yeterliğe indirilmesi, yeterlik evrakının iptali yahut ilgilinin denizde çalışmaktan menedilmesi üzere yaptırımlardan birinin uygulanmasına karar verebilir” ibaresi kapsamında kısmen ve bu doğrultuda kontaklı kararları olan 8, 10 ve 11. fıkralarının tamamı,
- 62. hususun 13. fıkrasının “a” bendinin 10. alt bendi,
- 66. unsur ile mülga yönetmeliğin 69. unsurun 2. fıkrasının yürürlükten kaldırılması hususu,
- 68. unsurun 9. fıkrasının tamamı,
- 69. unsurun 3. fıkrasının tamamı,
- 69. unsurun 8. fıkrasının “c” bendinin tamamı,
- 70. hususun 6. fıkrasının tamamı.
“GEMİLERDE BİRÇOK BAYAN ÇALIŞIYOR, KAPTANLIK YAPIYOR”
DEFAMED Genel Sekreteri Avukat Kaptan Çağlar Çoşkunsu, PD’ye mevzuyla ilgili bilgi verdi. 28 Ekim tarihinde Danıştay’a başvurduklarını belirten Coşkunsu dilekçesinde şu tabirleri kullandığını belirtti:
“Yönetmelik başlığında ve metninde kullanılan ‘Gemiadamı’ ibaresi günümüzdeki gemideki çalışma kaidelerinin gerçekliğine ve hukuka uygun değildir. Şöyle ki, günümüzde ulusal ve memleketler arası şirketlere ilişkin gemilerde birçok bayan çalışmakta, kılavuz kaptanlık yapmaktadır. Hakikaten müvekkil derneğinde birçok bayan üyesi bulunmaktadır. Bu bağlamda gemide çalışan bayan ve erkek tüm bireyler için ‘Gemiadamı’ tabirinin kullanılması müvekkil derneğin bayan üyeleri bakımından eşitlik prensibine terslik teşkil etmektedir.”
‘ADAM SÖZCÜĞÜ İNSAN MANASINDA KULLANILMAMIŞTIR’
“Zira kelam konusu yönetmelikte ‘adam’ sözcüğü etimolojik olarak kıymetlendirilmek suretiyle ‘insan’ manasında kullanılmamıştır. Hakikaten ‘gemiadamı’ ya da misal biçimde ‘işadamı’ yahut ‘bilim adamı’ denildiğinde kimsenin aklına muğlak bir ‘insan’ figürü gelmeyip, erkek cinsiyetinin geldiği malumdur.”
patronlardunyasi.com
