77 milyon süper zengin 2025 yılı için küresel karbon bütçelerinin büyük kısmını harcadı
Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam’a nazaran, global gelirin en üst yüzde 1’lik diliminde yer alan 77 milyon üstün varlıklı 2025 yılı için global karbon bütçelerinin çok büyük kısmını harcamış durumda.
Bu yüzde 1’lik kısım, yılda ortalama 310 bin dolar gelir elde ediyor ve yalnızca 10 günde kişi başına 2.1 ton karbondioksit salımına yol açıyor. Buna rağmen, dünyanın en fakir yüzde 50’sindeki 3.9 milyar insan, bu kadar karbondioksit salımını gerçekleştirebilmek için neredeyse üç yıl harcıyor.
Ekonomim’den Didem Eryar Meşhur’un haberine nazaran, Birleşmiş Milletler Etraf Programı’nın (UNEP) global karbon bütçesine nazaran, kişi başına yıllık 2.1 ton karbon salımı, 2030 yılına kadar global ısınmayı 1.5 derece ile sınırlamak için hudut kabul edilen ferdi karbon bütçesini oluşturuyor.
MİLYARDER VERGİSİ
Oxfam GB’nin kıdemli iklim adaleti siyaseti danışmanı Chiara Liguori, şu yorumları yapıyor: “Gezegenimizin geleceği bir ipte asılı durumda, lakin harika zenginler, gösterişli ömür usulleri ve kirli yatırımlarıyla insanlığın talihini boşa harcamaya devam ediyor. Hükümetler, en varlıklı kirleticilere daha fazla ödül vermeyi bırakmalı ve gezegenimize verdikleri zararın adil bir karşılığını ödemelerini sağlamalı. Harekete geçmeyen önderler, milyarlarca insanın hayatını tehdit eden bu krizden sorumlu.”
Son yıllarda, iklim aksiyonu finansmanını sağlamak hedefiyle harika zenginlerin vergilendirilmesi gerektiği fikri giderek daha fazla gündeme gelmeye başladı. Geçtiğimiz yıl Brezilya, G20 periyot başkanlığını kullanarak, hükümetlerin milyarderlerden varlıklarının en az yüzde 2’sini vergi olarak almalarını hedefleyen bir teklif sundu. Bu teklif kapsamında, yılda 250 milyar dolar gelir sağlanabileceği ve bu gelirin yoksulluk, açlık ve iklim değişikliğiyle gayrete harcanabileceği belirtiliyor.
G20 başkanları, geçtiğimiz yıl Kasım ayında Rio de Janeiro’da düzenlenen zirvede, “ultra yüksek net servet sahiplerinin tesirli bir biçimde vergilendirilmesini sağlamak” için işbirliği yapacaklarına karar verdiler ve bu mevzuda görüşmelerin devam edeceğini açıkladılar. Bu teklif, Fransa, Güney Afrika ve İspanya üzere ülkeler tarafından da desteklendi.
ÖZEL JET VE ÜSTÜN YAT VERGİSİ 2.5 MİLYAR DOLAR GELİR YARATABİLİR
Brezilya hükümeti, bu sene Kasım ayında COP30 iklim doruğuna konut sahipliği yapacak ve bu süreçte, iklim projeleri için finansmanı artırmayı amaçlayan “Baku-Belem Yol Haritası”nı koordine edecek. Bu harita, harika zenginlere ve bilhassa kirletici kesimlere yönelik vergilendirme sürecinin başlamasını içeriyor. Oxfam tarafından yapılan araştırma, sırf Birleşik Krallık’ta özel jetler ve harika yatlara konulacak “adil” vergilerin, 2023 yılında 2 milyar sterlin civarında bir gelir yaratabileceğini ortaya koyuyor.
Ayrıca, Fransa, Kenya ve Barbados’un koordinatörlüğünde oluşturulan Global Dayanışma Vergileri Vazife Gücü, deniz nakliyeciliği, özel hava seyahati, fosil yakıtlar ve finansal süreçler üzere dallardan milletlerarası fon toplama yollarını araştırıyor. Bu misyon gücü, Mart 2025’e kadar her bir tedbirin çalışma kümelerini oluşturmayı ve Nisan ayında IMF ve Dünya Bankası’nın Bahar Toplantıları öncesinde birinci tesir değerlendirmelerini sunmayı planlıyor. Kesin değerlendirmeler ise Haziran sonundaki Kalkınma Finansmanı doruğunda sunulacak.
patronlardunyasi.com
