Semiha Berksoy 88 yıl sonra Berlin’de: 2026’da Türkiye’de sergilenecek
Berlin’e Atatürk’ün tavsiye ve teşvikiyle bundan tam 88 yıl evvel sarfiyat Semiha Berksoy.
Siparişi üzerine bestelenen Özsoy operasında görüp yeteneğine hayran kaldığı genç kızın yeterli bir eğitim almasını isteyince 1936’da Berlin Yüksek Müzik Akademisi’ne gönderilir. 1939’da Richard Strauss’un 75. doğum günü kutlamalarında büyük övgülerle sahnelenen Ariadne auf Naxos’ta Ariadne rolüyle büyük beğeni toplar. Berlin Yüksek Müzik Akademisi’ni birincilikle bitirerek ‘Birinci Sınıf Opera Sanatçısı’ unvanını alır. Tıpkı yıl, II. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla ülkesine döner ve Türk Devlet Opera ve Balesi’nin kurulması ile Ankara Devlet Konservatuvarı’nın açılmasına, Alman direktör Carl Ebert ile birlikte katkıda bulunur. Berksoy’un Berlin ile ilişkileri ilerleyen yıllarda da devam eder; 1969’da Berlin’de bir şahsî stant açar ve yapıtları yıllar içinde çeşitli defalar sergilenir.
Berksoy’un hayatındaki en kıymetli figür olan annesi Fatma Saime Hanım’ı şimdi sekiz yaşındayken kaybetmesi, onun hayata bakış açısının şekillenmesi ötesinde hayatta kalabilmek için sanata tutunmasında belirleyici oldu. Annesini merkezine aldığı sayısız fotoğraf yaptı.
2004 yılında kaybettiğimiz Semiha Berksoy’un vefatının 20’inci yılında, kültürel hafızasında yer ettiği Berlin’de büyük bir retrospektif standı açılıyor.
Eserleri son olarak bu yıl 60. Venedik Bienali’nde de yer alan Berksoy’un standı Berlin’de tarihi bir tren istasyonu binasında kurulmuş ve Almanya’nın en büyük çağdaş sanat müzesi olan Hamburger Bahnhof’ta sergilenecek. 6 Aralık’ta ziyarete açılacak stant, sanatkarın 60 yılı aşkın, çok taraflı ve katmanlı sanat pratiğini mercek altına alıyor.
Küratörlüğünü müzenin yöneticileri Sam Bardaouil ve Till Fellrath’ın üstlendiği Semiha Berksoy retrospektifi, sanatkarın 1930’lardan itibaren görsel sanatlar ve sahne sanatları dünyasında çığır açan mesleğini bütüncül bir bakış açısıyla sunacak. Seçilen 100’e yakın yapıtın yanı sıra arşiv dokümanları, sinema klipleri ve ses kayıtları, Berksoy’un opera performansları ile fotoğrafları ortasındaki ilişkileri ortaya koyacak. Stant, Berksoy’un annesi Fatma Saime’ye duyduğu derin bağlılık, Berlin yılları ve hayatı boyunca sanat tutkusunu besleyen kültürel ve ideolojik figürler etrafında şekillenirken, sanatkarın resme olan eşsiz, spontane ve gözü pek yaklaşımı ön planda tutulacak.
11 Mayıs 2025’e kadar açık kalacak olan standa, Hamburger Bahnhof katalog serisinin devamı niteliğinde, Silvana Editoriale Milano tarafından yayımlanacak bir sergi kitabı ve eş vakitli bir konuşma programı eşlik edecek.
Türkiye kültür sanat tarihine damgasını vurmuş bir sanatçı ve primadonna olan Semiha Berksoy’un retrospektifi, 2026 yılında ise İstanbul Modern’de sergilenecek.
patronlardunyasi.com
