Mermer endüstrisinin başlangıcı Anıtkabir oldu… Anıtkabir pek çok sektör için dönüm noktasıydı

İşte Sefer Levent’in köşe yazısı:

Geçtiğimiz hafta Seçkine Basın Danışmanlık ortaklarından Kadir Kılıçparlar beni Osman Cavit Turunç ile tanıştırdığında bahis nasıl oldu da Atatürk’e ve Anıtkabir’e geldi, hiç hatırlamıyorum.

Ancak Turunç’un anlattıkları öylesine tesirliydi ki tam da gününe denk geldi ve bu yazının ana konusu tabiatıyla oluşmuş oldu.

Osman Cavit Turunç, Afyon merkezli Marble Systems Tureks’in Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı. Turunç, Türkiye’nin en büyük mermer şirketlerinden birinin başında olmasının yanı sıra kendisine istekli olarak biçtiği bir misyonla Türk mermerinin dünyada hak ettiği yere gelmesini sağlamak için çalışıyor. Bunun için bir yandan Marble Systems Tureks’in sıfır atık üretim anlayışı, tasarım hüneri ve 900’ü aşkın eser çeşidiyle 50’den fazla ülkeye üretiminin yüzde 95’ini ihraç ederken, öteki yandan da “Mermercinin Gözünden Tarihte Mermerin Kullanımı” isimli görüntüler çekiyor.

YouTube’da yayınladığı görüntü serisi ile bugünkü teknolojiyle düne bakıyor, o vakitler üretilen, işlenen mermerin nasıl bir eforun sonucu olduğunu göstermeye çalışıyor.

Osman Turunç, temel birincil hedefini ise “Bu coğrafyadaki mermerin tarihi ehemmiyetini, o dönemki mermerin zımnî kahramanlarının hakkını vererek vurgulamak” olarak açıklıyor.

Bugüne kadar Süleymaniye Camii, Ayasofya Camii, Efes Ören Yeri, Roma’nın Antik Arenası ve Afyonkarahisar Müzesi içerikli vlog’lar çeken Osman Cavit Turunç’un son hazırladığı görüntünün içeriği ise Türkiye’nin sembol yapılarından olan Ulu Başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün ebedi istirahatgâhı Anıtkabir oldu. İşte Osman Cavit Turunç’un gözünden, mermer ve madencilik bakış açısıyla Anıtkabir…

SEKTÖRLER İÇİN DÖNÜM NOKTASI OLDU

OSMAN Cavit Turunç, Anıtkabir’in, bugün dünyanın en büyük üreticilerinden biri haline geldiğimiz mermerde ve madencilik dalında bir sanayinin başlangıcı olduğunu söylüyor. Turunç ve İTÜ Maden Fakültesi Öğretim Üyesi Serkan Angı’nın bu husustaki tespitleri şöyle:

Türkiye Cumhuriyetimizin kurucusu, çağdaş Türkiye’nin mimarı Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ebedi istirahatgâhı Anıtkabir, son yüzyılda ülkemizde yapılan en kıymetli doğal taş ve mermer kullanımına sahip yapı.

Anıtkabir inşaatı başlayana kadar mermercilik kesiminin ülkemizde neredeyse hiç olmadığını söyleyebiliriz. Anıtkabir, doğal taş üretiminin ve madencilik kesiminin başlangıcı olması sebebiyle de çok değerli bir eser.

Cumhuriyet’in ilanından sonra yapılaşma ve imar hareketlerinde de hayli süratli bir artış yaşanıyor. Anıtkabir’i de doğal taş kullanımının miladı olarak gösterebiliriz.

Atatürk’ün mezar odasındaki Anadolu coğrafyasından gelen topraklar üzere Anıtkabir’in taşlarının da büsbütün Anadolu coğrafyasından getirilmiş olması başka bir mana ve ehemmiyet tabir ediyor.

O devirde, Ord. Prof. Mehmet Emin Onat ve Prof. Ahmet Orhan Arda’nın çok bedelli mimari yapıtlarından bir olan Anıtkabir için, Onat’ın “Uzun yıllar dayanacak yapılar kurulmak istenirse tabiatın verdiğinden diğer şeye gitmemek gerekir” kelamından hareketle anıtın büsbütün taştan yapılması gerektiğine karar veriliyor. Bu şuurla en evvelce planlanarak doğal taşlarla inşa edilmesi bugün Anıtkabir’in birinci günkü üzere ayakta durmasını ve hepimizin bu mükemmel yapıyı görmesini sağlıyor.

O dönemki teknik ve teknolojik koşullarda ülkenin dört bir yanından getirilen mermerlerden numuneler alınarak tahlilleri, mekanik deneyleri yapılmış; fizikî özellikleri, dayanıklılığı test edilmiş.

Sadece bu bile doğal taş kesimi ve madenciliğin dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. Bunun yanında mimarlığın, yerbilim uzmanlığının, disiplinler ortası çalışmanın da değerli bir örneği olan Anıtkabir, tasarımı ve özgünlüğünün dışında çok değerli bir mühendislik projesi olarak gösteriliyor.

Anıtkabir’in inşası sırasında teknik olarak İtalya başta olmak üzere yurtdışından takviyeler de alınmış. Ankara’da bir fabrika kurularak yurtdışından gelen uzmanların, Türk ustaları kesim için yetiştirmesi, geliştirmesi ve Anıtkabir’in Türkler tarafından inşa edilmesinin sağlanması amaçlanmış.

Anıtkabir ile yalnızca bir anıt yapmakla kalınmayıp, hem doğal taş üretimi ve madencilik alanında bir çığır açılmış hem de ülkeye kesimi bilen yetişmiş şahıslar kazandırılmış. Çağdaş Türkiye’nin inşasına sağlam bir taş daha eklenerek değerli bir eser bırakılmış. Ve Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk, ebedi seyahatinde bile Türkiye’ye katkılar vermeye anıtı vasıtasıyla devam etmiş…

O HARİTA, ATATÜRK ANISINA GÜNCELLENECEK

OSMAN Cavit Turunç, çok etkilendiği Anıtkabir’in görüntü blog’unu çekerken takviye aldığı, Anıtkabir’in mimarı Emin Onat’ın da mezunu olduğu İTÜ’nün Maden Fakültesi’nde, Atatürk’ün doğumunun 100. yılı anısına Maden Tetkik Arama tarafından armağan edilen ve Türkiye’nin doğal taşlarından oluşan bir harita görür.

Bu harita birebir vakitte Türkiye’deki doğal taş üretiminin son 40 yılda nasıl arttığını gösteriyor. O periyotta 20-30 civarında doğal taş çeşidi varken, günümüzde bu sayı 700’ün üzerine çıkmış. Turunç, ülkemizin doğal taş ve mermer zenginliğini gösteren bu haritayı bu vesileyle güncellemeyi misyon edindiklerini söylüyor. Şirketin mühendis, mimar ve tasarımcıları bu iş için çalışmaya başlamış.

ANITKABİR’DE NEREDE HANGİ TAŞ KULLANILDI

1- TRAVERTENLER:

Sarı Travertenler (Eskipazar, Karabük): Anıtkabir’de en çok kullanılan taş tipidir.

– Mozole bloğundaki kolon kaplamaları

– Aslanlı Yol’daki heykellerin kaideleri

– Kulelerin önündeki üçlü bayan ve erkek heykellerinin kaideleri

– Zafer Kabartmaları

BEYAZ TRAVERTENLER:

– Polatlı ve Haymana:

– Kuleler

– Aslanlı Yolda çim derzli yer kaplamaları

– Mozole binasına giriş basamakları

– Pınarbaşı (Kayseri):

– Aslanlı Yoldaki aslan heykelleri

– Kulelerin önündeki üçlü bayan ve erkek heykelleri

2- SERPANTİN TAŞLARI:

Osmaniye (Çavşak köyü):

“Elazığ Vişne Mermeri”ne benzerliğiyle dikkat çeker.

– Lahit taşı

– Mozole odasındaki sanduka

– Mozole taşının bulunduğu kısımdaki duvar kaplamaları

Bilecik (Hasandere köyü):

– Mozole odasındaki duvar kaplamaları (yeşil renkli)

3- BAŞKA TAŞLAR:

Siyah Kireç Taşı (Adana, Ceyhan/Günümüzde Osmaniye, Düziçi):

– Mozole odasının yer döşemesi

Siyah Mermer (Fosilli, Muğla): Rodis fosili içerir.

– Mozole odasının yer döşemesi (az miktarda)

Hatay Gülü (Yayladağ ilçesi, Gözlekçiler köyü):

– Mozole odasının taban döşemesinde (dekoratif amaçlı)

Afyon Taşı:

– Mozole bölgesinde

– Mozole’nin yan duvarında (az miktarda)

Afyon Grisi, Afyon Balı, Afyon Kaplan Postu:

Ege Kahvesi (Manisa, Akhisar):

– Rampa taşlarında kullanıldı.

Volkanik Tüfler (Kayseri, Boğazköprü ve Kumarlı):

-Kulelerin zeminlerinde

AİLE ŞİRKETİ DÜNYA PAZARLARINDA

MARBLE Systems Tureks Turunç Madencilik, bir aile şirketi. Baba İsmail Ünal Turunç, 1982’de mermer ve doğal taşlarla ilgili potansiyeli görüyor. Amerika’da okuyan büyük oğlu Münir ile birlikte bu işi yapmaya karar veriyorlar. Daha sonra Osman Cavit Turunç da şirkete dahil oluyor. Ağabey Münir Turunç daha çok ABD pazarı ve operasyonlarla ile ilgilenirken Osman Cavit Turunç üretime ağırlaşıyor.

Osman Cavit Turunç mermer, traverten ve doğal taş alanında dünya çapında kıymetli bir noktaya geldiklerini söyledikten sonra devam etti:

“Amerika başta olmak üzere, İngiltere, Ortadoğu, Avusturalya, Nijerya, Kanada, Güney Afrika, Panama, Fransa ve Almanya en faal olduğumuz pazarlar. ABD’de bine yakın bayii, yedi depo ve 12 showroomu bulunan Marble Systems Tureks’in yeni odağında ise ABD’de yakalanan dağıtım ağı muvaffakiyetini, İtalya’dan başlayarak Avrupa’ya taşıma maksadı var.”

Dünyadaki traverten trendini yaratan marka olarak da bilinen Marble Systems Tureks, traverteni iç yer kullanımına dahil edip patentine sahip olduğu farklı yüzey süreçleriyle mermer, traverten üzere doğal kaynakları daha geniş kullanım alanlarına ulaştırmış.

Marble Systems Tureks Turunç Madencilik itibarlı projelerin tedarikçisi olan mimar ve tasarımcılarla Amerika’dan Avrupa’ya uzanan özel projelere de imza atmış. Bunlar ortasında birinci akla gelenler Las Vegas’taki Bellagio Otel, New York’daki The Mark Otel, Kuveyt’de ki Sheikh Abdullah Al Salem Cultural Centre, Puerto Rico’da El Conquistador Resort, Toronto Scotia Bank Projesi var.

Osman Cavit Turunç, “Beş kıtada 50’yi aşkın ülkeye ihracatı olan birinci halka açılan mermer şirketiyiz. Yıllık bir milyon metrekareyi geçen üretim kapasitesiyle Türkiye’nin dünyadaki global temsilcisi olma yolunda ilerliyoruz. Bugün yurtiçi ve yurtdışında 596 şahsa istihdam sağlayan Marble Systems Tureks’te çalışanların 418’i Türkiye takımında olup, bu sayının yüzde 20’sini bayanlar oluşturuyor. Sırf OSB’deki tesiste ise bayan çalışan oranı yüzde 25’i geçiyor” diye konuştu.

patronlardunyasi.com