Prof. Üşümezsoy’dan yeni deprem açıklaması: 250 yılda bir deprem savı olacak yanlış
İstanbul’da 23 Nisan Çarşamba günü Merkez Üssü Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki sarsıntının akabinde megakentte panik sürerken gözler uzman isimlerin açıklamalarına çevrildi.
İstanbul’da 23 Nisan günü saat 12.49’da 6,2 büyüklüğünde sarsıntı meydana geldi. AFAD’dan yapılan açıklamada, sarsıntının, İstanbul, Tekirdağ, Yalova, Bursa ve Balıkesir’de ağır biçimde hissedildiği söz edildi. İstanbul’un yanı sıra etraf vilayetlerde de hissedilen zelzelenin yerin 6,92 kilometre derinliğinde meydana geldiği belirlendi.
Artçı zelzelelerin daha ne kadar süreceği ve en kıymetlisi büyük Marmara sarsıntısına ait sorulara cevap aranıyor. Zelzele Uzmanı Prof. Dr. Şener Üşümezsoy A Haber’de yayınlanan Melih Altınok ile Sebep Sonuç konuk oldu. Üşümezsoy burada sarsıntıya ait değerli açıklamalar yaparak kritik noktalara vurgu yaptı.
“ADALAR FAYI MEYYİT BİR FAY”
“Adalar fayı meyyit bir fay. Tek risk ‘Kumburgaz fayı’ demiştim. Ben var olan ne varsa onu söylüyorum.” diyen Sarsıntı Uzmanı Prof. Dr. Şener Üşümezsoy’un konuşmalarından öne çıkanlar şu formda:
“1999 zelzelesi olduğu vakit fay körfezden Batı’ya yani Çınarcık’a hakikat gelmedi. Fay 1912’den Gaziköy’den Doğu’ya yani Marmara Denizi’ne girmedi diyen bir ön kabul var. Bu ön kabulden varsayılan bilhassa Şengör’ün mantığı, O vakit 99 ile 1912 ortası üzere bir bölgede Marmara Denizi, dümdüz bir fay. “Boydan boya kırılacak. 8.1 sarsıntı olacak” telaffuzunu büyük kıyamet diye belirtmişti.
‘Marmara Denizi’nde bu son sarsıntıydı. Büyük sarsıntı olmayacak’ dedim, çabucak nereden çıkarıyorsun diye sordular. Ben Istıranca Dağları’nda bütün doktoramı yaptım Trakya’da, defa Kaz Dağları. Marmara Denizi’nin yapısını çok uygun biliyordum. Sismik kesitlerin hepsi benim masalarım üzerinde konutum onlarla kaplıydı, Marmara Denizi tabanını çok yeterli biliyorduk.
Marmara Denizi’nde büyük manada bu son sarsıntıydı. Niçin? 1894’te Çınarcık çukurunun güneyindeki fay kırılmış. Onlara nazaran 1766’dan beri zelzele olmamış Marmara’da, “250 yıl sonra Marmara yerle bir olacak” diyor.
“250 YILDA BİR ZELZELE OLACAK” SAVI YANLIŞ
Murat Bardakçı, Celal’ın arkadaşı, “Ya ben tarihçiyim, 1894’te yıkılan konutların sayısı İstanbul’da 1766’ya nazaran 6 kat daha fazla”. Evvel 8 diyorlardı sonra 7’ye çektiler. 250 yılda bir zelzele savı olacak yanlış. 7.2 için 350 kilometre fay lazım. Doğu’ya gerçek giden bir sarsıntı yok.
“ARAZİYE ÇIKMADAN YORUM YAPIYORLAR”
Araziye çıkmadan yorum yapıyorlar. Söylediklerim iddia değil bilgi. Adalar fayında sarsıntı göstergesi sıfır. Diğer zelzele tehlikesi kalmadı. Dedim ki “Bugün için odaklanalım. Büyükçekmece ile Yeşilköy ortasında Avcılar üzere bir sırt var, o sırtın üzerinden aldatıcı bir fay gösteriyorlardı. Lakin op fay yok. O denli olunca sırf Kumburgaz Büyükçekmece ortasında bir 30 kilometrelik fay var, risk taşıyan fay bu. İşte kırılan ve gerilimi boşaltan yer burası.
Bakın bu Marmara 1912’de fay kırıldı. 1894’te Çınarcık kuyruğu kırıldı, o vakit Adalar fayı dediğimiz fay aslında meyyit bir fay.
Marmara’nın kuzey kenarında bir uçurum var, o uçurumda Kuzey Anadolu fayı, bir bölgeyi 6 Şubat depremlerindeki fayı.
Bu noktada bakın bu yıllar evvel yapılmış diyorum, Adalar fayında bir risk yok. Marmara Denizi açılma tektoniğinde sonra gerilme sıkışma tektoniğine uğradı, o yüzden çalışıyor tahminen, Marmara fayı lakin tahminen 10 milyon önce.
Sürekli bu gösterdiğim her bir fayın yeri değişiyor, evvel fay 8.1 daha sonra7.8 daha sonra 7.6 ve 7.4 üzere telaffuzlar var. Daha sonra bu arkadaşlar, yerde fay görmemişler. 6 Şubat sarsıntısı bunlara gösterdi. 350-400 kilometrelik fay kırılıyor 7.8’lik sarsıntı oluyor.
Marmara’da bu türlü bir ara yok. İki tane kırılması iki Marmara lazım. İnsanların sarsıntı acısı varken bunları söylüyor ben de karşı çıkıyordum bunlara zira ben Jeoloji biliyorum. Bu manada farklı olmamın sebebi, 1 disiplin 2 bu bölgeyi bilmek.
Kimse Silivri fayı demezken ben konferanslarımda demiştim. Orada 5.7’lik zelzelede yaklaşık 50 km fay kırıldı. Gerisinden 6.2’de 100 200 kilometrelik fay kırıldı, geri kalan 10 kilometrelik fay uzunluğunda kırılarak 5.9’u tamamladı. Diyordum ki “Burada 6.2 kırıldı tahminen bir 6’lık da var, işte o 6’lık sonradan oldu.
Söylediklerim varsayım değil bilgi. Marmara Denizi’ndeki tek risk taşıyan fay Silivri Kumburgaz fayı. Birbirini, takip eden 5.9 ve 6.2’lik zelzelede gerilimini bitirdi niçin buradaki derinlik çok sığ. Sığ olduğu için büyük zelzele yapmıyor. 2020 yılında çıkan kitapta da yazıyor. 6.5’a varan bir zelzele olabilir demişiz. Tüm bu kitabı bu sarsıntısı anlatmak için çıktı yazıldı, bu söylediğim yerde bu sarsıntılar gerçekleşti. Burada Marmara Adası’nın önünde, burası 1766’da kırıldı, 1912’de kırıldı ancak artık kırılması lazım diyorsun, burada her sene 2 cm sürünerek akıyor burada sarsıntı oluyor millet de sarsıntı geliyor diyor. O aslında kırılmış bir fayın yarattığı sarsıntı.
İzmir Karaburun-Kütahya’ya ve Tokat/Kazova’ya dikkat. İstanbul’a gelen bir sarsıntı yok.
patronlardunyasi.com
