ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı yeni tarifeler, küresel piyasalarda satış baskısını artırdı

ABD idaresinin muhafazacı ticaret tavrının global iktisat üzerindeki tesirlerine yönelik kaygılar dünya genelinde değerli risklerden biri olmayı sürdürüyor. Dün ABD Başkanı Trump, Beyaz Saray’da düzenlenen aktiflikte, başka ülkelere karşılıklı tarifelerin uygulanmasını öngören kararnameyi imzaladı.

TRUMP’IN TARİFELERİ

Kararname kapsamında, ABD’nin birçok ticaret partnerinden ithal edilen mallara yüzde 10 ila yüzde 50 ortasında değişen oranlarda tarife uygulanmaya başlandı.

Buna nazaran, Avrupa Birliği’ne (AB) yüzde 20, Çin’e yüzde 34, Vietnam’a yüzde 46, Tayvan’a yüzde 32, Japonya’ya yüzde 24, Hindistan’a yüzde 26, Güney Kore’ye yüzde 25, Tayland’a yüzde 36, İsviçre’ye yüzde 31, Endonezya’ya yüzde 32, Malezya’ya yüzde 24, Kamboçya’ya yüzde 49, Güney Afrika’ya yüzde 30, Bangladeş’e yüzde 37 ve İsrail’e yüzde 17 tarife getirildi.

Türkiye, Birleşik Krallık, Brezilya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yeni Zelanda, Mısır ve Suudi Arabistan’ın ortalarında olduğu kimi ülkeler için yüzde 10 gümrük vergisi uygulanacağı duyuruldu.

Bunlara ek olarak, ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, ülkelerin karşılıklı tarifelere misilleme yapmamalarını tavsiye ederken, misilleme yapılmaması durumunda daha yüksek gümrük vergisi oranları uygulanmayacağını söyledi.

ANALİSTLERE NAZARAN TİCARET SAVAŞLARI DERİNLEŞECEK

Analistler, ABD’nin tarife adımları sonrasında birçok ülkenin misilleme yapacağının öngörüldüğünü belirterek, ticaret savaşlarının derinleşebileceğine ait kaygıların risk algısının yüksek kalmasında tesirli olduğunu söyledi.

Tarifelerin global enflasyon ve büyüme üzerindeki tesirinin de değerli belirsizliklerden olduğunu söz eden analistler, makroekonomik data akışının gelecek periyotta daha da değerli olabileceğini vurguladı.

GÜVENLİ VARLIKLARA TALEP ARTTI

Trump’ın ABD piyasaları kapandıktan sonra yaptığı açıklamaları sonrasında vadeli piyasalarda satış baskısı öne çıkarken, inançlı liman varlıklara olan talep dikkati çekti.

Tarife açıklamaları sonrasında yatırımcıların artan tahvil talebiyle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 13 baz puan düşerek yüzde 4,07 düzeyine düştü.

Ticaret savaşlarına ait kaygıların inançlı liman varlıklara olan talebi artırmasıyla yükseliş eğilimini sürdüren altının ons fiyatı 3 bin 167,86 dolarla rekor tazelemesinin akabinde, şu sıralarda yatay seyirle 3 bin 132 dolardan süreç görüyor.

Dolar endeksi ise yüzde 0,2 düşüşle 103,1 düzeyinde bulunurken, Brent petrolün varili de evvelki kapanışın yüzde 0,8 altında 73 dolardan satılıyor.

ABD VE AVRUPA BORSALARI

Trump’ın açıklamaları öncesinde kapanan New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,67, Nasdaq endeksi yüzde 0,87 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,56 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise sert düşüşle başladı.

Avrupa borsaları dün negatif seyrederken, Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen tarifeleri global iktisada büyük bir darbe olarak nitelendirdi.

Von der Leyen, global iktisadın büyük ölçüde ziyan göreceğini belirterek, “Belirsizlik artacak ve daha fazla korumacılığı tetikleyecek. Sonuçları müthiş olacak.” dedi.

Başkan Trump’ın diğerlerinin mevcut kurallardan haksız yere yararlandığı konusundaki görüşüne katıldığını belirten Von der Leyen, dünya ticaret sistemini global iktisadın gerçeklerine uygun hale getirmek için her türlü çabayı desteklemeye hazır olduklarını söz etti.

Von der Leyen ayrıyeten, ABD ile görüşmelere başlamak için şimdi geç olmadığını da vurgulayarak. “Başından beri, transatlantik ticaretteki kalan manileri kaldırmak için Amerika Birleşik Devletleri ile müzakere etmeye her vakit hazır olduk.” diye konuştu.

Analistler, AB tarafının öncelikle diyalog temelli bir tahlil stratajesini öncelediğini belirterek, gelecek devirde sonuç alınmaması durumunda ABD’ye karşı tarife ve kimi ticari düzenlemelerin masaya yatırılabileceğini kaydetti.

Tarifelere yönelik haber akışının yanı sıra bugün Avro Bölgesi’nde açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) toplantı tutunacakları da yatırımcıların odağında bulunuyor.

Dün, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,66, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,22, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,30 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,27 düştü. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.

Asya borsalarında satıcılı bir seyir izlenirken, Trump’ın yeni tarifeleri bölgedeki hisse piyasaları üzerinde tesirli oluyor.

Çin Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Çin’in karara karşı olduğu ve kendi haklarını ve çıkarlarını korumak için karşı önlemler alacağı belirtildi.

ABD’nin “karşılıklı tarife” olarak isimlendirdiği uygulamanın öznel ve tek taraflı değerlendirmelere dayandığı, bunun milletlerarası ticaret kurallarına uygun olmadığı ve ilgili tarafların yasal haklarını ve çıkarlarını tehdit ettiğine değinilen açıklamada, “Bu, tipik bir tek taraflı zorbalık uygulamasıdır. Bu, sırf ABD’nin kendi çıkarlarına ziyan vermekle kalmayacak, birebir vakitte global ekonomik kalkınmayı ve tedarik zinciri istikrarını da tehlikeye atacak.” sözü kullanıldı.

Açıklamada, ABD’nin çok sayıda ticaret ortağının bu bahisteki memnuniyetsizliklerini ve açık muhalefetlerini lisana getirdiği hatırlatılarak, “Tarih, tarifeleri artırmanın ABD’nin problemlerini çözmeyeceğini kanıtlıyor. Ticaret savaşının kazananı olmaz, korumacılık çıkış yolu değildir.” değerlendirmelerine yer verildi.

Analistler, tarife adımları sonrasına bölge endekslerinde satış baskısının tesirli olduğu tabir ederek, Japonya ve Güney Kore tarafından gelecek açıklamaların da yatırımcılar tarafından yakından takip edildiğini söyledi.

Bugün bölgede açıklana datalara nazaran Japonya’da mart ayına ait hizmet kesimi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 50 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, bileşik PMI 48,9 oldu.

Çin’de mart ayı Caixin hizmet dalı PMI ise 51,9 ile iddiaları geri bırakırken, birebir periyotta bileşik PMI 51,8 düzeyinde gerçekleşti.

Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,8 düştü.

Yurt içinde dün satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,41 paha kaybederek 9.523,31 puandan tamamlarken, bugün gözler mart ayı enflasyon datalarına çevrildi.

Mart ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına nazaran (yüzde 2,87), bir evvelki ay yüzde 39,05 olan yıllık enflasyonun yüzde 38,66’ya gerileyeceğini öngören ekonomistlerin, 2025 sonu enflasyon beklentisi mart ayı prestijiyle yüzde 30,62 oldu.

Dolar/TL, dün yatay seyirle 37,9467’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının çabucak altında 37,9350 düzeyinden süreç görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise dünya genelinde hizmet kesimi PMI dataların yanı sıra Avro Bölgesi’nde ÜFE, ECB’nin toplantı tutanakları ve ABD’de dış ticaret istikrarı ile haftalık işsizlik maaşı müracaatlarının takip edileceğini lisana getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.600 ve 9.700 düzeylerinin direnç, 9.400 ve 9.300 puanın ise takviye pozisyonunda olduğu kaydedildi.

Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:

10.00 Türkiye, mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)

10.00 Türkiye, mart ayı Yurt içi Üretici Fiyat Endeksi

10.55 Almanya, mart ayı hizmet sektörü/bileşik PMI

11.00 Avro Bölgesi, mart ayı hizmet sektörü/bileşik PMI

11.30 İngiltere, mart ayı hizmet sektörü/bileşik PMI

12.00 Avro Bölgesi, şubat ayı Üretici Fiyat Endeksi

14.30 Avro Bölgesi, ECB toplantı tutanakları

15.30 ABD, şubat ayı dış ticaret dengesi

15.30 ABD, haftalık işsizlik başvuruları

16.45 ABD, mart ayı hizmet sektörü/bileşik PMI

17.00 ABD, mart ayı ISM hizmet kesimi PMI

patronlardunyasi.com