Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan süt üretimi, verimlilik ve hayvancılıkta ölçek büyütme için yeni destek tebliği

Çiğ süt üretimi ve kalitesiyle, üretim planlamasına katkı ve bu alanda sürdürülebilirliği sağlamak üzere, 2025-2026 yıllarında üreticilere yapılacak destekleme ödemelerine ait adap ve temeller belirlendi. Tarım ve Orman Bakanlığının, “Çiğ Süt Takviyesi ve Süt Piyasasının Düzenlenmesi Uygulama Tebliği” Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna nazaran, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen süt takviyeleri ile sütte üretim verimlilik ve kalite artırılacak, hayvancılıkta ölçek büyüterek maliyetler azaltılacak. Bu kapsamda, temel desteklere ek olarak, çiftçi örgütlerini güçlendirecek, birtakım ırklarda arz artışını sağlayacak ve süt havzasında bulunan şehirlerde üretimi daha da artıracak ek takviyeler verilecek.
TEMEL TAKVİYE BELİRLENECEK
Üretmiş olduğu çiğ sütü, süt sürece tesislerine, sözleşme ile satış evrakı karşılığında; kendisi, ziraî maksatlı örgüt yahut bunların yüzde 50’nin üzerinde hisseye sahip oldukları iştirakleri, süt sürece tesisinin noter kanalı ile yetkilendirdiği onay dokümanına sahip süt toplama merkezi vasıtasıyla satan ve Bakanlık Süt Kayıt Sistemi’ne (BSKS) (Üreticilerin sattığı sütün kayıt altına alındığı, destekleme ödemelerinin uygulandığı, izlendiği, raporlandığı kayıt sistemi) aylık olarak kaydettiren “tarımsal emelli örgüte üye/ortak” olan üreticilere temel dayanak ödemesi yapılacak.
Dünya’dan Ferit Parlak’ın haberine nazaran, Manda, koyun, keçi sütü ile niteliğine ve pazarlama formuna nazaran inek sütüne, Bakanlığın belirleyeceği devirler ve kriterler ile üretim maliyeti dikkate alınarak belirlenen ünite meblağlar üzerinden temel dayanak belirlenecek. Destekleme maksatlı data tabanlarında inek ve mandalardan günlük olarak en fazla toplam 430 litre, koyun ve keçilerden ise günlük olarak en fazla toplam 100 litre çiğ süt üreten ve süt sürece tesisine satan aile işletmelerinin sütü için ek 0.3 katsayı uygulanacak.
Destekleme takvim yılı başlangıcı prestijiyle üzerinde BSKS ve TÜRKVET’te (Hayvancılık işletmelerinin, üreticilerin ve sığır cinsi hayvanlar ile koyun ve keçi tipi hayvanların, kimliklendirilerek kayıt altına alındığı bilgi tabanı) işletme kaydı bulunan; bayan üreticilerin yahut destekleme takvim yılının son gününde 41 yaşından gün almamış üreticilerin ürettikleri süt için ek 0,3 katsayı uygulanacak. Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından süt havzası olarak belirlenen Amasya, Çorum, Tokat, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş ve Tunceli vilayetlerinde üretilen süt için ek 0.4 katsayı uygulanacak.
TANK YATIRIMI YAPANA EK 2 KATSAYI
Ayrıca planlama ile arzı artırılmak istenen manda, koyun, keçi sütü için de temel desteğe ek olarak 0.8 katsayı uygulanacak. Çiğ sütü kendi tankında soğutarak direkt onaylı süt sürece tesisine satan üreticinin sütü için ek 2 katsayı ödeme yapılacak. Birinci derece ziraî hedefli örgütlere üye/ortak olmak koşuluyla ve bu kapsamdaki ziraî emelli örgütler üzerinden pazarlanan soğutulmuş çiğ süt için ek 2 katsayı, ziraî hedefli örgütlere üye/ortak ve birinci derece olmayan tarımsal hedefli örgütler üzerinden pazarlanan soğutulmuş çiğ süt için ek 1,5 katsayı, hastalıktan ari işletmeler yahut AB onaylı işletmelerde üretilen süt için ek 3 katsayı ile çarpılarak ödeme yapılacak.
YAĞA, PEYNİRE, YOĞURDA DA DESTEK
Üretmiş olduğu çiğ sütü, süt piyasasının düzenlenmesi uygulaması kapsamında, tarımsal hedefli örgütler aracılığı ile süt eserine çevirterek ESK’ye satan üreticiler desteklemeden yararlandırılacak. Desteklemede, 1 kilogram süt eseri muadili süt ölçüsü temel alınacak. Çiğ süt, hastalıktan ari işletmelerde üretilen çiğ süt ile AB onaylı sertifikalı çiftliklerde üretilen çiğ süt için, faaliyet alanında sütün arzı/satışı bulunan işletme kayıt evrakına sahip ve BSKS’ye kayıtlı mahallî perakendecilere, işletme kayıt belgesine sahip BSKS’ye kayıtlı süt dolum tesislerine, süt sürece tesislerine kontrat ve satış dokümanı karşılığında satmaları kaidesiyle çiğ süt desteklemesinden yararlandırılacak.
ÇİFTÇİ ÖRGÜTLERİ GÜÇLENECEK
Merkez birliği seviyesinde örgütlenmesini tamamlamış ve kendi merkez birliğine üye/ ortak olan ıslah gayeli yetiştirici birlikleri ve kuruluşuna Tarım Bakanlığı’nca müsaade verilen, hayvancılık faaliyeti yürüten “tarımsal gayeli kooperatif üyeleri/ortakları”nın alacağı takviyelerden, çiftçi örgütlerini güçlendirme amacıyla sistem üzerinden kesinti yapılacak.
Üretici ve yetiştirici birlikleri üzerinden yapılacak desteklemelerde, takviyenin yüzde 3’ü üretici birliklerine ödenecek. Üretici birliklerine ödenen hissenin yüzde 5’i ise üretici ve yetiştirici merkez birliğinin hesabına yatırılacak. Kooperatifler üzerinden yapılacak desteklemelerde ise dayanağın yüzde 3’ü kesilecek ve kooperatif birliğine ödenecek. Kooperatif birliğine ödenen bedelin yüzde 25’i ise kooperatif merkez birliğinin hesabına yatırılacak. Kalan miktarlar üreticilerin hesabına yatırılacak.
Göçer hayvancılık yapan üreticiler, süt üretimi yaptığı ayda, ürettiği süt miktarının tespiti için gittikleri vilayet yahut ilçe müdürlüklerine başvurup, tespit yaptırabilecek. Hayvan nakil süreçlerini ilgili mevzuat kararlarına nazaran yapmamış olan göçer üreticiler tespit yaptıramayacak. Ortalama süt randımanının üzerinde olan ve müracaatta bulunan üreticilerin işletmesi için de vilayet yahut ilçe müdürlüğünce üretimin yapıldığı aydaki şimdiki verilerin tespiti yapılacak.
BİRLİK VE KOOPERATİFLER TAAHHÜTTE BULUNACAK
Birden fazla merkez birliğine üyeliği bulunan kooperatif üst/bölge birlikleri destekleme yılı için çiftçi örgütlerini güçlendirme bedelinin ödeneceği merkez birliğine taahhütname verecek. Bu taahhütnameler, merkez birliklerince destekleme yılı başında Bakanlığa gönderilecek. Çiftçi örgütlerini güçlendirme bedeli, merkez birliklerinden gelen liste ve taahhütnamelere nazaran ödenecek. Destekleme ödemeleri kamu kaynağı olduğundan hak sahibinin hesabına aktarılmadan evvel haciz/icra, temlik ve gibisi süreçler yapılmayacak.
KOOPERATİFLERİN VE BİRLİKLERİN HİSSESİ ARTTI
Merkez birliği seviyesinde örgütlenmesini tamamlamış ve kendi merkez birliğine üye/ortak olan ıslah emelli yetiştirici birlikleri ve kuruluşuna Tarım Bakanlığı’nca müsaade verilen, hayvancılık faaliyeti yürüten “tarımsal hedefli kooperatif üyeleri/ortakları”nın alacağı takviyelerden, çiftçi örgütlerini güçlendirme emeliyle sistem üzerinden kesinti yapılacak.
Üretici ve yetiştirici birlikleri üzerinden yapılacak desteklemelerde, takviyenin yüzde 3’ü üretici birliklerine ödenecek. Üretici birliklerine ödenen hissenin yüzde 5’i ise üretici ve yetiştirici merkez birliğinin hesabına yatırılacak.
Kooperatifler üzerinden yapılacak desteklemelerde ise dayanağın yüzde 3’ü kesilecek ve kooperatif birliğine ödenecek. Kooperatif birliğine ödenen bedelin yüzde 25’i ise kooperatif merkez birliğinin hesabına yatırılacak. Kalan ölçüler üreticilerin hesabına yatırılacak.
patronlardunyasi.com