Uluslararası lüks perakende ve lojistik markaları 2024’te Türkiye’yi seçti
Cushman & Wakefield I TR International tarafından hazırlanan ve 2024’ün ikinci yarısını ele alan “Gayrimenkul Pazarı Görünümü” başlıklı rapora nazaran, bu devirde döviz kuru istikrarlı seyir izlerken enflasyon düşüşünü sürdürdü.
Yıl boyunca uygulanan siyasetler, ekonomik istikrarın korunmasına katkı sağlarken tüketici inanç endeksi son çeyrekte toparlandı, sanayi üretiminde görülen yıllık daralma Kasım 2024 prestijiyle sona erdi. Gelişmeler, Türkiye’nin ekonomik istikrar ve sürdürülebilir büyüme maksatlarına kararlılıkla ilerlediğini gösterdi. Ofis üretiminde sakinliğin yaşandığı yılın ikinci yarısında şirketlerin mevcut ofis alanlarını daha verimli kullanma uğraşları da yeni ofis projelerini kısıtladığını gösterdi. Hibrit çalışma modelinden ofislere dönüş eğiliminin kısmen artması, A sınıfı ofislere ve merkezi iş alanı bölgelerine yönelik talebin yüksek düzeylerde kalmasına neden oldu.
Talep yüksekken ofis arzının sonlu kalmaya devam etmesi, doluluk oranlarını son yılların en yüksek düzeylerine taşıdı. 2024 sonu prestijiyle metrekare başına düşen aylık ofis kira bedelleri, Levent’te 45 dolara yükselirken onu 35 dolarla Anadolu Yakası, 32 dolarla Esentepe-Gayrettepe bölgesi ve Maslak, 20 dolarla İzmir ve Ankara izledi.
İSTANBUL’DA OFİS DOLULUK ORANI 89,51 OLDU
İstanbul ofis pazarında genel arz, 2024 sonu prestijiyle 7,16 milyon metrekareye ulaştı. İstanbul Milletlerarası Finans Merkezi’nin tamamının açılmasıyla arzın artması ve yatırım süreçlerinin orta ve uzun vadede hızlanması bekleniyor.
Verilere nazaran, 2023 sonunda yüzde 14,3 olarak kaydedilen ofis boşluk oranı, geçen yıl artan ofis talebiyle yüzde 10,41’e düştü. Böylelikle doluluk oranı yüzde 89,51 olarak gerçekleşti. A sınıfı ofislere olan güçlü taleple merkezi iş alanı bölgesindeki boşluk oranı, 2024 yılının dördüncü çeyreği prestijiyle yüzde 9,40’a gerilerken Levent bölgesinde ise boşluk oranı yıllık bazda yüzde 7,88’den yüzde 8,66’ya yükseldi. Geçen yıl ilaç ve medikal teknolojileri alanında faaliyet gösteren firmaların gerçekleştirdiği kiralama süreçlerinde önemli artış olması dikkati çekti. Sıhhat kesimindeki toplam kiralama hacmi, metrekare bazında bir evvelki yıla nazaran 3 kattan fazla artış gösterdi. Dalın toplam kiralama süreçleri içindeki hissesi yüzde 5’ten yüzde 24’e yükseldi.
KÜRESEL PERAKENDE MARKALARI 2024’TE TÜRKİYE’YE AKIN ETTİ
Rapora nazaran, 2024’te cadde ve alışveriş merkezlerindeki yüksek doluluk oranları ve sonlu arza karşın perakende markaları, yeni mağaza açılışlarına sürat kesmeden devam etti.
Bu devirde dünyaca ünlü spor giysi markası Champion’dan İtalyan vegan moda markası Save the Duck’a, lüks valiz markası Rimowa’dan Marc Jacobs’a, İtalyan ayakkabı üreticisi Premiata’dan lüks moda markası Loewe’ye kadar dünyanın önde gelen pek çok perakende markası, Türkiye pazarına birinci defa girmeleri ve süratli büyüme stratejileriyle dikkati çekti.
AVM SAYISININ 468’E YÜKSELMESİ BEKLENİYOR
Geçen yıl 11 yeni alışveriş merkezinin açılışıyla toplam alışveriş merkezi arzı 14,11 milyon metrekareyi aşarken AVM’lerin mali zorluklar yahut güçlendirme çalışmaları nedeniyle süreksiz yahut kalıcı olarak kapanması, kesim arzında daralmaya yol açtı. Bununla birlikte 2025 sonunda inşaat halindeki projelerin tamamlanmasıyla toplam AVM sayısının 468’e, kiralanabilir alanın ise 14,7 milyon metrekareye ulaşması bekleniyor.
Veriler, Türkiye perakende kesiminde süreksiz (pop-up) mağazacılık uygulamalarının popülerliğini muhafazaya devam ettiğini ve süreksiz mağazacılığın markaların tecrübe odaklı stratejilerinin bir kesimi olarak daha fazla benimseneceğinin beklendiğini ortaya koydu. Geçen yıl A sınıfı depolarda talep artış suratındaki yavaşlama son çeyrekte de sürerken kiralama faaliyetlerinde toplam süreç hacmi 193 bin metrekareye ulaştı. Firmaların kendi depo alanlarına yönelmesi ve hudutlu arz nedeniyle kiralama süreçleri, 2023’e kıyasla metrekare bazında yüzde 14,2 düştü.
Sanayi ve lojistik yatırım süreçlerinde e-ticaret, elektronik ve perakende firmaları tarafından yapılan süreçler ön plana çıkarken metrekare bazlı birincil lojistik kiralar, İstanbul’da 10,50 dolar, Ankara’da ise 6,5 dolar olarak gerçekleşti.
TÜRKİYE, LOJİSTİKTE “YAKIN KIYI” STRATEJİSİYLE BİRBİRİ ARKASINA YATIRIM ALIYOR
Küresel tedarik zincirlerinin bölgesel çatışmalar nedeniyle yine şekillenmesi, Türkiye’yi yakın kıyı stratejileri kapsamında memleketler arası yatırımcılar için cazip merkez haline getirdi.
Geçen yıl Fransız Saint-Gobain Weber’in Diyarbakır’da 7’nci fabrikasını açması ve Çinli elektrikli araç üreticisi BYD’nin 1 milyar dolar fiyatındaki yatırımı başta olmak üzere, Chery ve SAIC Motor üzere öbür otomotiv devlerinin yeni yatırım kararları, Ganfeng Lithium’un Yiğit Akü ile 500 milyon dolar bedelinde işbirliği yapması, Türkiye’nin bölgesel ve global tedarik zincirlerindeki artan stratejik rolünü pekiştiriyor. Bunlara ek olarak Almanya merkezli BLG Logistics ile Felix Schoeller ve Brezilyalı WEG S.A da yakın vakitte Türkiye’de yeni yatırımlar planladıklarını açıkladı.
Türkiye’nin stratejik pozisyonu hasebiyle memleketler arası yatırımcıların ilgisinin gelecek devirde daha da artması bekleniyor.
patronlardunyasi.com
