Gökbilimciler ilk kez galaksilerin ‘kozmik mücadelesine’ tanık oldu

Gerçekleşen bu kozmik müsabakada, muhteşem kütleli bir kara deliğin merkezinde bulunduğu kuasar, başka galaksiye yüksek yoğunlukta ultraviyole radyasyon göndererek yıldız oluşumunu engelledi. Araştırmacılar bu eşsiz olayı “kozmik mızrak dövüşü” olarak tanımlıyor.

Paris Astrofizik Enstitüsü ve Fransız-Şili Astronomi Laboratuvarı’ndan Pasquier Noterdaeme, bu harikulâde çarpışmayı “bir galaksinin başkasına güç dolu ışınlar fırlatması ve karşı tarafın yıldız doğurma yeteneğini zayıflatması” olarak özetledi. Bu süreçte, mağdur galaksinin yıldız oluşum bölgelerinde bulunan hidrojen molekülleri parçalanarak dağıldı.

Araştırmanın ayrıntıları Nature mecmuasında yayımlandı. Bulgular, kainatın “öğle vakti” olarak isimlendirilen, yıldızların süratle oluştuğu periyoda ışık tutuyor.

İLK DEFA OLDU AÇIKLAMASI

Araştırmaya katılan Ioffe Enstitüsü’nden Sergei Balashev, “İlk kere bir kuasarın komşu bir galaksi üzerindeki radyasyon tesirini direkt gözlemleme fırsatı bulduk” dedi. Daha evvel bu etkileşim sadece teorik olarak öne sürülüyordu.

Kuasarın yaydığı ışığın kuvveti öylesine yüksek ki, ekseriyetle kendi galaksisini bile gölgede bırakıyor. Lakin yüksek çözünürlüklü müşahedeler, galaksilerin aslında binlerce ışık yılı uzaklıkta olduğunu ve birbirleriyle çarpışma yolunda olduklarını ortaya koydu.

EVRENİ ANLAMADAKİ EHEMMİYETİ BÜYÜK

Her ne kadar bu galaksiler şu an çoktan birleşmiş olabilecek olsa da araştırmacılar bu çeşit müsabakaların cihanın gençlik devrinde çok daha sık yaşandığını düşünüyor. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Dong-Woo Kim, “Bu müşahedeler, galaksi evrimini anlamamız açısından büyük değer taşıyor” dedi.

Samanyolu’nun da milyarlarca yıl içinde Andromeda ile birleşmesi bekleniyor. Lakin o birleşmede emsal bir “kozmik mızrak dövüşü” yaşanıp yaşanmayacağı hâlâ bilinmeyen.

patronlardunyasi.com