İngiltere Chagos Takımadaları’nı Morityus’a verdi
İngiltere Başbakanı Starmer ve İngiltere Savunma Bakanı John Healey, Hertfordshire’da basına yaptıkları açıklamada, Hint Okyanusu’ndaki Chagos Takımadaları’nın Morityus’a periyodu konusunda bu ülkeyle imzaladıkları muahedeye ait konuştu.
Başbakan Starmer, bu muahedeyi yapmak zorunda olduklarını, aksi takdirde Morityus’un İngiltere’yi milletlerarası mahkemelere götüreceğini ve muhtemelen kazanacağını söz etti.
‘ASKERİ ÜSSÜ MÜDAFAANIN TEK YOLU ANLAŞMA’
Starmer, mutabakat kapsamında olan Chagos Takımadaları’nın en büyüğü Diego Garcia Adası’ndaki ABD-İngiltere ortak askeri üssüne ait de değerlendirmelerde bulunarak, bu üssün İngiltere ve ABD’nin “hayati kabiliyetlerine erişim sağladığını” söyledi.
“Bu üssün stratejik pozisyonu son derece önemli” sözünü kullanan Starmer, Ada’daki üssün güvenliklerinin temelini oluşturduğunu kaydetti.
Starmer, mutabakatın, adadaki ABD-İngiltere ortak askeri üssünü uzun vadede müdafaanın “tek yolu” olduğunun altını çizdi. “Başka bir alternatif yok” diyen Starmer, bu kararın ulusal güvenliği korumak için alındığını vurguladı.
Keir Starmer, ”Bu muahedeyi artık bizim kurallarımızla kabul ederek, üssün gelecek yüzyılda da faaliyet göstermesini ve gelecek kuşaklar için inançta olmamıza yardımcı olmasını sağlıyoruz” dedi.
Başbakan Starmer, ayrıyeten, ülkesinin muahedeyi kabul etmemesi halinde öteki ülkelerin Ada’da üs kurmasını engelleyemeyeceklerinin altını çizdi.
Starmer, ABD Başkanı Donald Trump dahil ülkesinin müttefiklerinin muahedeyi memnuniyetle karşıladığını aktardı.
‘HAREKETE GEÇMEMEK BİR SEÇENEK DEĞİLDİ’
İngiltere Savunma Bakanı John Healey de ülkesinin birkaç hafta içinde üs üzerindeki egemenliğini zayıflatacak yeni türel kararlarla karşı karşıya kalabileceğini öne sürdü.
“İşte bu yüzden harekete geçtik” diyen Healey, İngiltere’nin müttefiklerinin de bu muahedeyi desteklediklerini aktardı.
Bakan Healey, buna karşın, Çin, Rusya ve İran’ın muahedenin çöktüğünü görmek istediğini savunarak “Harekete geçmemek bir seçenek değildi.” diye konuştu.
Healey, İngiliz halkının ve İngiliz silahlı kuvvetlerinin bu muahede sayesinde bugün ve gelecekte daha inançta olacağı değerlendirmesinde bulundu.
İngiltere’de Yüksek Mahkeme, Chagos Takımadaları’nın Morityus’a bölümüne ait mutabakatın imzalanmasına saatler kala ihtiyati önlem kararı alarak, muahedenin tamamlanmasını engellemiş, lakin daha sonra kararını geri çekmişti.
İNGİLTERE, TAKIMADALARI DEVREDECEĞİNİ DUYURMUŞTU
İngiltere, Ekim 2024’te denetiminde tuttuğu Chagos Takımadaları’nı Morityus’a devredeceğini açıklamıştı.
Anlaşmaya stratejik ehemmiyete sahip ABD-İngiltere ortak askeri üssünün bulunduğu, Chagos Takımadaları’nın en büyüğü Diego Garcia Adası’nın da dahil edildiği lakin üssün bu adada kalmayı sürdüreceği belirtilmişti. Bölgesel ve global güvenlikte hayati rol oynayan bu üssün uzun vadeli, inançlı ve aktif halde işletilmesini sağlama konusunda iki ülkenin de kararlı olduğu vurgulanmıştı.
Anlaşma uyarınca askeri üs, birinci olarak gelecek 99 yıl boyunca İngiltere ve ABD’nin yetki alanında kalacak.
İngiltere ve Morityus hükümetlerinden 13 Ocak’ta yapılan ortak açıklamada da iki ülkeden temsilcilerin başşehir Londra’da, Chagos Takımadaları ve en büyük adası Diego Garcia’nın geleceğine ait verimli görüşmeler gerçekleştirdikleri bildirilmişti.
Hint Okyanusu’ndaki ada ülkelerinden Morityus Cumhuriyeti, 1598’de Hollanda, 1715’te Fransa sömürgesi oldu. Morityus, 1814’teki Paris Mutabakatı ile İngiltere’nin hakimiyetine girdi.
Yaklaşık 150 yıl bu adaları sömüren İngiltere, Birleşmiş Milletlerin (BM) baskısıyla 1968’de Morityus’a bağımsızlığını vermeden 3 yıl evvel Chagos Takımadaları’nı ülkeden ayırarak elinde tuttu.
patronlardunyasi.com
