1456’da kurulan Milano’nun ‘Ca’ Granda’ hastanesi, 17’nci yüzyıl yoksullarının sıra dışı hikayesini gün yüzüne çıkarıyor
Milano Üniversitesi tarihçisi Folco Vaglienti, Ca’ Granda’nın farklı etnik köken ve dinlerden insanların tedavi edildiği bir merkez olduğunu belirtiyor.
Dört kanadı ve gelişmiş koğuşlarıyla böbrek taşından tüberküloza kadar birçok hastalığa tahlil sunan hastane, 17. yüzyılda yaşanan salgın ve kıtlık devirlerinde hayat çabası veren emekçi sınıfına umut ışığı oldu.
Ancak 1637-1697 yılları ortasında ölen hastalar, hastanenin altında yer alan tuğla kaplı yeraltı mahzenlerine gömülüyordu. Nemli mikroiklim nedeniyle cesetler yavaş çürüyünce makûs koku ve sıhhat problemleri ortaya çıktı ve hastane yetkilileri bu odaları kapatmak zorunda kaldı.
Yaklaşık 300 yıl sonra açılan bu yeraltı mahzenlerinde bulunan on binlerce insan kalıntısı, 17. yüzyıl Milano’sundaki fakirlerin ömür şartlarına dair eşsiz bilgiler sunuyor. Biyoarkeolog Mirko Mattia, “Tarih kitapları çoğunlukla savaş ve siyasetle ilgilenir, sıradan insanların hayatları hakkında çok az şey anlatır” dedi.
Milano Üniversitesi önderliğinde yapılan kapsamlı incelemelerde, 2,9 milyon kemikten 300 binden fazlası ayrıntılı tahlillere tabi tutuldu. Araştırmalar, o devirde yetersiz beslenme, yaygın hastalıklar ve toplumsal zorluklarla çaba eden emekçi sınıfının gerçek portresini ortaya koyuyor. Patates, mısır üzere Yeni Dünya’dan gelen eserlerin Avrupa diyetine girişi ve o devirde hastaların kullandığı ilaçlar hakkında da değerli ipuçları veriliyor.
Araştırmacılar, hastanenin detaylı kayıtlarıyla birlikte, kemiklerde bulunan psikoaktif unsur izlerinden Güney Amerika kökenli kokainin Avrupa’da bilinen en eski kullanımına dair bulgulara ulaştı. Bu da koka kullanımının Avrupa’da, tarih kitaplarında belirtilenden iki yüzyıl öncesine dayandığını gösteriyor.
Genetik tahliller ise mezarlardaki bireylerin çoğunlukla çağdaş Milano halkıyla benzeri olduğunu ortaya koydu. Bayan hastaların sayıca az olması ise sıhhat hizmetlerine erişimdeki mümkün cinsiyet eşitsizliğine işaret ediyor.
Milano Üniversitesi’nin antropoloji laboratuvarı sorumlusu Folco Vaglienti, “Bu kalıntılar yalnızca kemik değil, tıpkı vakitte unutulmuş insanların öyküleridir. Tarih, bu çeşit çalışmalarla daha insani bir yüz kazanıyor” dedi.
Hastanenin arşivlerinde saklanan beş yüzyıllık kayıtlar ve kazılardan elde edilen bilgilerle Milano’nun erken çağdaş periyottaki toplumsal yapısı, sıhhat şartları ve kültürel değişimleri yine şekilleniyor.
patronlardunyasi.com
