Müteahhitler ‘büyük’ten vazgeçiyor: Artan bekâr nüfus ve düşen hane sayısı konutta küçük dönemi başlatıyor
Hane halkı sayısındaki düşüş, bekar nüfus artışı ve yükselen fiyatlar, yeni yapılacak konutlardaki metrekare hesaplarını değiştirecek. Gayrimenkul alanındaki dernekler son raporlarında ‘konut siyasetleri yalnızca adet bazlı değil, kullanım tipi ve ömür senaryosu odaklı yine tasarlanmalı’ vurgusunu yapıyor. Yasaklanan 1+0 dairelerin yine gündeme gelmesini öneren de var, ‘belediyeler büyük metrekare kuralını esnetmeli’ diyen de… İşte meskendeki büyüklük hesabına yeni yaklaşımlar…
1+0 MESKENLER YİNE GÜNDEME GELMELİ
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER), nisan ayında İstanbul’un konut gereksinimini tespit etmek için bir araştırma yaptı. ‘İstanbul’a 10 yılda 1 milyon 220 bin yeni konutun kazandırılması gerekiyor’ sonucuna varılan raporda, ‘Haneler ve demografik yapı değişiyor’ vurgusu dikkat çekti. İstanbul’da 2012 yılında 3.57 kişi olan ortalama hane halkı sayısının, 2024’te 3.13’e ve 2034’te ise 2.68’e kadar gerileyeceği ve ayrıyeten tek kişilik hanelerin oranının yüzde 17’den yüzde 21’e çıkacağı belirtildi. Raporda, “Gerileyen hane halkı sayısının yanı sıra artan tek kişilik hane sayısı ve bekâr nüfustaki artış öngörüsü konut tiplerinde de bir değişime ve 1+0 üzere küçük metrekareli konutlara daha çok gereksinim olduğuna işaret ediyor. Üreticinin bu gereksinimi karşılayabilmesi mevcut mevzuatla mümkün olmadığı için bunun tekrar gündeme gelerek tartışılmasını hakikat buluyoruz” tabirlerine yer verildi.
BELEDİYELER METREKARE HUDUDUNU ESNETMELİ
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran, İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu’nun (İMKON), geçtiğimiz haftalarda gerçekleştirdiği çalıştayın sonuç bildirgesinde de değişen konut taleplerine dikkat çekildi. Raporda şu tespitler yer aldı:
“Son yıllarda ailelerde değişen sosyolojik yapı, boşanma sayısının artması, geç evlenen gençlerin farklı meskene çıkması ve ekonomik imkansızlar ile birlikte küçük konutlara talep arttı. Bu nedenle birçok belediyenin imar plan notlarında yer alan ‘125, 150, 175 metrekareden aşağı konut yapılamaz’ ibareleri değişmeli. 80 metrekare alt sona kadar, yani 2+1 konuta imkan sağlayacak hududa çekilmeli.”
DEĞİŞEN GEREKSİNİMLERE VE TALEBE AHENK SAĞLANMALI’
İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu yaşanan sorunu ve beklentileri şöyle kıymetlendirdi:
“Büyükşehir belediyeleri nüfus yoğunluğunu, altyapıyı hesaba katarak imar plan notlarına metrekare sonu koyuyor. Mesela; 200 metrekare 4+1 konutta 4 kişilik aile yaşayacak diye düşünüyor. Lakin biz diyoruz ki, onun yerine 2 tane 100 metrekare 2+1 yapalım. Bu halde yapınca da yeni evlenenler, bekarlar tercih edecek ve yeniden toplam nüfus değişmeyecek. Yani bir tane 200 metrekarede 4 kişi yaşıyorsa, 2 tane 100 metrekarede yeniden ortalama 4 kişi yaşayacak. Zira aile yapımız değişti. Bu değişimi ve gereksinimi görerek bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Böylelikle arz-talep örtüşür, alıcı konuta daha kolay ulaşır, güç israfı önlenir ve adet bazında artışla konut arzı desteklenir.”
Tellioğlu, 1+0 daire konusuna ise uzaklıklı olduğunu şöyle anlatıyor:
“Mevcut mevzuata nazaran en küçük daire en az 28 metrekare büyüklüğünde, oturma odalı ve yatak odalı olarak 1+1 biçiminde yapılmalı. Bence 40 metrekarenin altında inşa edilmemeli. Tek oda dediğimiz şey otel oluyor, mesken değil. Öğrenciye, çalışana farklı konseptlerle yapılar inşa edilebilir. Lakin buna konut denilemez. Stüdyo daire yasağının kalkmasını değil, belediyelerin değişen talebe nazaran regülasyon yapmasını gerçek buluyoruz. Bu talebimizi bakanlığa da ilettik.”
100 METREKARENİN ALTINA GERİLEDİ
KONUT üreticileri mevzuat düzenlemesi beklerken, aslında ruhsat bilgileri meskenlerde küçülme devrinin çoktan başladığını gösteriyor. Hane halkı sayısında yaşanan düşüş, solo yaşama olan ilgi, müteahhitlerin daha kolay satılabilir konut yapma istediği ve kentsel dönüşüm süreci konutları giderek küçültüyor. İstanbul Gayrimenkul Değerleme’nin çalışmasına nazaran; 2000’li yılların başında 136 metrekareye çıkan, 2010-2020 yıllarında 115-120 metrekare bandında olan yapı ruhsatına nazaran ortalama konut büyüklüğü, geçen yıl 104 metrekareye kadar düştü. 2010’da 121, 2020’de 111 metrekare olan ortalama apartman dairesi büyüklüğü ise 2023 yılında 98, 2024 yılında 97 metrekareye geriledi.
TAŞINANLAR 1+1 DAİRELERİ SEÇİYOR
HİZMET platformu Armut.com’un son 6 aylık devirde Türkiye genelinde 125 binin üzerinde taşınma verisini tahlil ederek hazırladığı taşınma evrakına nazaran de küçük meskenler revaçta. Türkiye genelinde 1+1 ve 2+1 meskenlere yönelik talepler sırasıyla yüzde 34.4 ve yüzde 7.9 artış gösterdi. Buna karşılık 3+1 konutlara olan talep yüzde 11.2, 5+1 meskenlere olan talep ise yüzde 7.6 oranında düştü. Ekonomik kaideler, artan konut fiyatları ve kentsel dönüşümle küçülen konutlar bu trendin temel nedenleri ortasında gösterildi.
patronlardunyasi.com
