İki güneşli gezegenin keşfi ve bilimde haftanın olayları

Bilim ve teknoloji alanındaki ilerlemeler, kainatın derinliklerinde kapalı kalan sırları aydınlatarak, insanlığın karşılaştığı sorunlara yeni bakış açıları ve tahliller sunmaya devam ediyor. Bu kapsamda, nisanda öne çıkan bilimsel gelişme ve keşifler derlendi.
Bilim insanları, güneş sisteminden yaklaşık 120 ışık yılı uzaklıkta, kendi ikiz yıldızları etrafında dönen bir gezegen keşfetti.
Science Advances mecmuasında yayımlanan çalışmaya nazaran, iki güneşli olması nedeniyle Star Wars sinemasında Luke Skywalker karakterinin dünyası “Tatooine”ne benzetilen kelam konusu gezegen, “2M1510” olarak isimlendirildi.
Bilim insanları, bu “güneşlerin” aslında, hidrojenli nükleer füzyon sürdürecek kadar ısınamadıkları için “kahverengi cüce yıldızlar” olarak isimlendirilen gök cisimleri olduğunu kaydetti.
Araştırmada, iki yıldız etrafında dönen birçok gezegen bulunsa da yörüngesi yıldızların hareketine dik olan tek gezegenin bu sistemde yer aldığı bildirildi.
“2M1510” isimli gezegenin kahverengi cüce yıldızlara ne kadar uzaklıkta olduğu ya da büyüklüğü şimdi kesin olarak bilinmiyor.
ÇOCUKLUKTAKİ OLUMSUZ TECRÜBELER, BİLİŞSEL GELİŞİM ÜZERİNDE ETKİLİ
ABD’de araştırmacılar, çocukluk devrindeki olumsuz tecrübelerin, beyindeki bilişsel ve davranışsal gelişim üzerinde tesirli olduğunu tespit etti.
“The Proceedings of the National Academy of Sciences” isimli mecmuada yayımlanan çalışmada, Boston’daki Mass General Brigham isimli kuruluştan araştırmacılar, 9 bin 82 çocuğun beyin datalarını inceleyerek beyinlerindeki bilişsel ve davranışsal faaliyetlerden sorumlu “beyaz madde” dokusunun hayat tecrübeleriyle bağını ele aldı.
Doğum öncesi etkenler, ekonomik durum ve toplum üzere faktörlerin çocukluk devrinde gelişen beyaz unsura tesirlerini inceleyen araştırmacılar, çocukluktaki olumsuz tecrübelerin bilişsel gelişimi etkilediğini tespit etti.
Araştırmacılar, beynin hesap yapma ve lisan algılama üzere fonksiyonlardan sorumlu alanlarında beyaz unsur dokularının kalitesindeki düşüklüğün, bu olumsuz tecrübelerle temaslı olduğunu buldu.
Araştırmacılar, çocuğun yaşadığı etrafa entegre olduğunu hissetmesi ve şuurlu ebeveynlere sahip olması üzere faktörlerin ise gözetici tesirleri olabildiğini söz etti.
“K2-18B” GEZEGENİNDE, ÖMÜR İHTİMALİNE DAİR YENİ İZLER
İngiltere’de gök bilimciler, Güneş Sistemi’nin dışında bulunan “K2-18b” gezegeninde ömür olabileceği fikrini pekiştiren yeni kimyasal belirtiler gözlemledi.
“The Astrophysical Journal Letters” mecmuasında yayımlanan makaleye nazaran, ABD Havacılık ve Uzay Ajansı’nın (NASA) James Webb Uzay Teleskobu’yla (JWST) elde edilen bilgiler inceledi.
Dünya’dan yaklaşık 124 ışık yılı uzaklıktaki “K2-18b” isimli gezegene ait araştırma yapan bilim insanları, gezegenin atmosferinde, Dünya’da başta mikroorganizmalar olmak üzere birçok canlının ürettiği “dimetil sülfit” ve “dimetil disülfit” üzere kimi kimyasal moleküllerin izlerini buldu.
Gezegenin atmosferindeki bu moleküllerin, bilinmeyen kimyasal süreçlerden de kaynaklanmış olabileceğini vurgulayan araştırmacılar, bulguların Güneş Sistemi dışındaki bir gezegende de ömrün bulunabileceğine yönelik birer kanıt olduğunu belirtti.
“K2-18b”ye yönelik evvelki çalışmalarda, gezegenin atmosferinde metan ve karbondioksit bulunmuştu.
CÜCE ŞEMPANZELER, İKİ FARKLI İFADEYİ BİRLEŞTİREREK BAĞLANTI KURUYOR OLABİLİR
Bilim insanları, cüce şempanzelerin (bonobo), insanlara mahsus olduğu düşünülen, farklı manalara gelen iki ifadeyi birleştirerek bağlantı kuruyor olabileceklerini belirtti.
“Science” mecmuasında yayımlanan makaleye nazaran, araştırmacılar, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde (KDC) yürütülen çalışma kapsamında 30 yetişkin cüce şempanzeden 700 ses kaydı aldı.
Bu seslerin kullanıldığı 300 farklı bağlamı karşılaştıran bilim insanları, bonoboların 7 ses tipini 19 farklı halde birleştirerek birtakım “cümleler” kurduklarını belirledi.
PEKİN’DE İNSANSI ROBOTLAR YARI MARATONDA BEŞERLERLE BİRLİKTE YARIŞTI
Çin’de “Pekin E-Şehir Yarı Maratonu ve İnsansı Robot Yarı Maratonu” olarak isimlendirilen tertipte beşerler ve insansı robotlar, birinci sefer bir uzun aralık koşu yarışında birlikte yer aldı.
21,1 kilometrelik parkurda bir yanda binlerce koşucunun katıldığı yarı maraton yapılırken, güvenlik nedeniyle ayrılan paralel bir parkurda insansı robotlar kendi ortalarında yarıştı.
Robot Yarı Maratonu’nu, Pekin İnsan Robotiği İnovasyon Merkezi tarafından geliştirilen, “Tiangong Ultra” isimli insansı robot, 2 saat 40 dakika ve 42 saniyelik dereceyle kazandı.
ÇİN’İN “YAPAY GÜNEŞİ”, YÜZ MİLYON DERECE ISI EŞİĞİNİ AŞTI
Çinli bilim insanlarının geliştirdiği, “yapay güneş” olarak da anılan nükleer kaynaşım halkasının, iyon ve elektron ısı kıymetlerinde 100 milyon derece eşiğini aştığı bildirildi.
Siçuan eyaletinin merkezi Çıngdu kentindeki “Huanliu-3” (HL-3) ismi verilen deneysel reaktör, Güneş’tekine misal bir nükleer füzyon tepkisi başlatabilecek ısı bedellerine yaklaştı.
Araştırmacılar, reaktörün iyon ısı pahasında 117 milyon dereceye, elektron ısı pahasında ise 160 milyon dereceye ulaştığını belirtti.
ÇİN, UZAY İSTASYONUNA YENİ TAYKONOT GRUBUNU YOLLADI
Çin Beşerli Uzay Programı Ajansından (CMSA) yapılan açıklamaya nazaran, taykonotlar Çın Dong, Çın Congrui ve Vang Cie’yi taşıyan Şıncou-20 uzay mekiği, Long March 2F roketiyle Gobi Çölü’ndeki Ciuçüen Uydu Merkezi’nden fırlatıldı.
Taykonotlar, Şıncou-19 mekiğiyle 30 Ekim 2024’te istasyona gönderilen ve 6 aydır misyon yapan taykonot takımından vazifesi devraldı.
Çin’in Dünya yörüngesinde kurduğu uzay istasyonuna gönderdiği yeni taykonot grubu 24 Nisan’da gayeye ulaştı.
İNSAN GÖZÜNÜN DOĞAL OLARAK GÖREMEDİĞİ RENK KEŞFEDİLDİ
ABD’de yapılan deneyde, bilim insanları insan gözünün doğal olarak göremediği “olo” ismini verdikleri yeni bir mavi-yeşil renk tonu keşfettiğini tez etti.
Science Advances mecmuasında yayınlanan bulgulara nazaran, göz retinasındaki M koni hücrelerinin lazerle özel olarak uyarılmasıyla görülen bu rengin, gerçek dünyada çıplak gözle görülemeyeceği fakat renk körlüğü araştırmalarına katkı sağlayabileceği kaydedildi.
Ancak kimi uzmanlar, bu rengin sahiden yeni bir renk olup olmadığının tartışmalı olduğunu söz ediyor.
patronlardunyasi.com