Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dalgalanma bittiğinde Türkiye’nin yatırımcılarının dikkatini çekeceğini söyledi
Erzurum’da düzenlenen Palandöken İktisat Forumu’na görüntülü bildiri gönderen Mehmet Şimşek, iktisattaki son gelişmeleri kıymetlendirdi.
KÜRESEL İKTİSATTA YAPISAL MESELELER VAR
Küresel iktisadın uzun vadeli yapısal meselelerle karşı karşıya olduğunu anlatan Mehmet Şimşek, “Dünya korumacılığın yanında yaşlanan nüfus, yapay zeka ve iklim krizi üzere problemlerle karşı karşıya. Bu gelişmeler global büyümenin görünümde aşağı taraflı bir risk oluşturuyor” dedi.
TÜRKİYE’NİN DEĞERLİ BİR AVANTAJI VAR
Mehmet Şimşek bildirisinde özetle şunları söyledi:
Türkiye’nin iktisadına dair iyimserliği besleyen güçlü nedenler var. Mayıs 2023’ten bu yana uyguladığımız istikrar ve ıslahat programı sayesinde dış kırılganlıklarımızı azalttık, şoklara karşı direncimizi artırdık, makro finansal istikrarı güçlendirdik. Sürdürülebilir yüksek büyüme için daha sağlam bir taban oluşturuyoruz. Programın getirdiği kazanımlara ek olarak global yapısal problemlere karşı da kıymetli avantajlarımız var.
TİCARET KISITLARI 11 KAT ARTTI
Ticaret kısıtları kriz öncesine kıyasla 11 kat arttı. Muhafazacı siyasetlerin ardında büyük ölçüde ABD ve Çin ortasındaki rekabet yer alıyor. Türkiye artan muhafazacı siyasetlere karşı bize misal ülkelere kıyasla daha güçlü bir pozisyona sahip. Bunun iki temel sebebi var. Birincisi ihracata olan bağımlılığımız nispeten düşük yani ekonomimizin ana motoru iç talep. Mal ihracatının ulusal gelir içerisindeki hissesi yaklaşık yüzde 20 civarında.
Burada belirleyici olan yatırımlar ve özel tüketim harcamalarıyla kamu harcamaları. İkinci olarak dış ticaretimizin büyük bir kısmını dost ve yakın ülkelerle gerçekleştiriyoruz. Avrupa Birliği dahil 54 ülkeyle hür ticaret muahedemiz var. Toplam ihracatımızın yüzde 62’si ticaretteki parçalanmalardan yani korumacılıktan etkilenmiyor.
30 trilyon dolarlık geniş bir coğrafyaya entegreyiz. Hür ticaret mutabakatlarının olmadığı birtakım Orta Doğu, Orta Asya ve Afrika ülkeleriyle de çok yakın münasebetlere sahibiz. Bu yapı bizi global seviyede yaşanan ticaretteki parçalanmalara karşı daha dirençli hale getiriyor. Biz bu periyodu bölgesel entegrasyonları derinleştirmek için birebir vakitte bir fırsat olarak görüyoruz.
AVANTAJLARIMIZI ALTYAPI VE LOJİSTİKLE GÜÇLENDİRİYORUZ
Türkiye hizmet ihracatında güçlü bir pozisyonda. Turizm, yurt dışı müteahhitlik ve eğitim üzere alanlarda bölgesinin önder ülkelerinden biri. Türkiye imalat endüstrisinde de bölgenin ana üretim üssü pozisyonunda. Bu avantajları büyük ölçekli altyapı ve lojistik projeleriyle daha da güçlendiriyoruz. Bu çerçevede Orta Koridor ve Kalkınma Yolu projeleri kilit değere sahip. Türkiye, Çin’i Avrupa’ya bağlayan Orta Koridor’un ana omurgasında yer alıyor. Ayrıyeten bölgesel entegrasyona katkıda bulunacak Kalkınma Yolu Projesi’ni hayata geçirmek için de çalışmalarımıza başladık.
BORÇLULUK YAPISAL BİR RİSK
Artan borçluluk bir öbür yapısal risk. Türkiye’nin toplam borçluluğu ulusal gelirinin yalnızca yüzde 93’ü. Emsal gelişmekte olan ülkelerde ise bu oranın yüzde 245 düzeylerinde. Türkiye’nin büyümesinin önünde borç kaynaklı bir mani bulunmiyor. Borç stokumuz düşük olduğu için piyasalardaki dalgalanmalar sona erdiğinde Türkiye’nin güçlü temelleri yatırımcıların dikkatini tekrar çekecektir.
KÜRESEL YATIRIMCILAR RİSKTEN KAÇINIYOR LAKİN BİZİ GÖRECEK
Küresel yatırımcılar şu anda temkinli davranıyor ve riskten kaçınıyor. Gelişmekte olan ülkeler yatırımcılara nispeten riskli görünüyor. Fakat biz şuna inanıyoruz, Türkiye için bu süreksiz bir trend. Vakitle yatırımcılar tekrar güçlü makro ekonomik temelleri ve kıssası olan ülkelere odaklanacaklar. Türkiye bu noktada olumlu olarak ayrışacak ülkelerin başında geliyor.
DİJİTALLEŞME ALANINDA YATIRIMLARIMIZI ARTIRIYORUZ
Demografik dönüşüm ve yaşlı nüfus oranı global seviyede kıymetli bir gelişme. Türkiye’nin önünde en az 15-20 yıllık bir fırsat penceresi var. Çalışma çağındaki nüfus artmaya devam ediyor.
Kadınların işgücüne iştirak oranının yüzde 36 düzeyinde yani epey düşük. Burada önemli bir potansiyel var. Bayanların iş gücüne iştirak oranını arttırmak için ıslahatları hızlandırdık.
YAPAY ZEKA ÖNCELİK ALANIMIZ
Üretken yapay zeka ve robot teknolojilerindeki gelişmeler global ekonomiyi önemli bir biçimde etkileyecek. IMF’nin geçen yıl geliştirdiği yapay zekaya hazırlık endeksinde Türkiye gelişmekte olan ülke ortalamalarının üzerinde. Gelişmiş ülkelerle ortadaki farkın kapatılmasına yönelik çalışmalar sürdürülüyor. Yapay zeka ve ileri teknolojileri bir öncelik alanı olarak görüyoruz. Bilhassa dijitalleşme alanındaki yatırımlarımızı artırıyoruz. En büyük avantajımız ise nitelikli insan kaynağımız.
DIŞ İSTİKRARDA GÜÇLÜ BİR DÜZGÜNLEŞME VAR
İçinde bulunduğumuz global konjonktürde Türkiye çok değerli avantajlara sahip. Uyguladığınız programla birlikte bu avantajları kalıcı kazanımlara dönüştürmek istiyoruz. Dünyadaki bu türbülansı, bu sıkıntıları Türkiye için bir fırsata dönüştürme gayreti içerisindeyiz. Programımızın temel gayesi olan dezenflasyon süreci başarılı bir formda devam ediyor, yıllık enflasyon 10 aydır geriliyor. Mart enflasyonu yüzde 38,1 olarak gerçekleşti.
Geçen sene mayıstaki tepesine nazaran 37 puandan daha fazla azalma kelam konusu. Para siyasetinin gecikmeli tesiri, kamu maliyesinin daha güçlü takviyesi ve arz istikametli ıslahatlarla enflasyondaki düşüş devam edecek. Maliye siyasetindeki disiplinli duruşumuzu sürdüreceğiz. Geçen yıl başlattığımız harcama disiplini ve tasarruf önlemlerini bu yıl da devam ettireceğiz. Dış istikrarda güçlü bir güzelleşme var, brüt dış finansman gereksinimimiz azalıyor.
Mayıs 2023’te 55 milyar doların üzerinde olan cari açık şubat prestijiyle 12,8 milyara geriledi. Altın ithalatı hariç bakıldığında Türkiye artık ölçülü büyüme ile cari fazla verdi.
PETROLÜN DÜŞMESİ LEHİMİZE
Petrol fiyatlarının düşmesi Türkiye’nin lehine. Cari açığın düşmesine katkıda bulunacak. Global belirsizliklerin, iç ve dış talepteki yavaşlamanın ekonomik aktivite üzerinde süreksiz tesirler yaratması mümkündür. Lakin biz kısa vadeli dalgalanmalarının ötesine geçen sürdürülebilir ve kapsayıcı bir büyüme için sağlam temelleri inşa etmeye devam ediyoruz. Hasebiyle ülkemiz açısından optimist olmak için güçlü münasebetlerimiz var.
Her global kriz birebir vakitte fırsatlar barındırır. Biz ülkemizin potansiyeline inanıyoruz, bu potansiyeli gerçekleştirmek için güçlü bir program uyguluyoruz. Bu devri yalnızca riskleri yönetmek için değil iktisadımızı daha rekabetçi kılacak yapısal dönüşümü hayata geçirmek için de bir fırsat olarak görüyoruz.”
patronlardunyasi.com
