Türk medyasında Ciner dönemi bitti, Can dönemi resmen başladı

Necla DALAN

Can Kümesi, Turgay Ciner’in işvereni olduğu Ciner Yayın Holding’i satın alarak gündeme damgasını vurdu. Tabiat Kolejleri ve Bilgi Üniversitesi üzere kurumların sahibi olan, güçten turizme birçok bölümde faaliyet gösteren Can Kümesi, bu satıştan kısa bir müddet sonra 70 yıllık Tekfen Holding’in paylarını alarak tekrar gündeme oturdu. Tekfen’in kurucuları merhum Feyyaz Berker ve Necati Akçağlılar’ın ailelerinin paylarını alan Can Kümesi, yüzde 40 payla şirketin en büyük hissedarı haline geldi.

HİSSELER DÜN RESMEN DEVREDİLDİ, CİNER DEVRİ BİTTİ

Ve Habertürk, Show TV, Bloomberg HT üzere değerli medya kuruluşlarını bünyesinde barındıran Ciner Yayın Holding’in tüm payları dün prestijiyle resmen Bilgi Üniversitesi ve Tabiat Koleji’nin sahibi Can Grubu’na devredildi. Holdingin Yönetim Kurulu Lideri Kenan Tekdağ, yaptığı duyuruda satışın tamamlandığını belirtti.

Mart ayındaki Rekabet Kurumu’nun onayının akabinde gerçekleşen bu zamanla birlikte Türk medya dalında 22 yıllık Ciner periyodu bitti ve yeni bir periyot başladı.

DEĞİŞMEYEN İSİM MEHMET KENAN TEKDAĞ OLDU

Bu yeni periyotta değişmeyen kişi ise Mehmet Kenan Tekdağ oldu. Can Holding, birinci satış mutabakatı açıklandığında Turgay Ciner’in sağ kolu olan ve medya operasyonlarını yıllarca yürüten Mehmet Kenan Tekdağ’ın tek ve tam yetkili olarak medya yatırımlarını yöneteceğini vurguladı.

Türkiye Mehmet Kenan Tekdağ’ın Can Grubu’nun Başkanı Kemal Can ile kuzen olduğunu ise PD’den öğrendi. Kemal Can, PD’ye yaptığı açıklamada Mehmet Kenan Tekdağ’ın işin başında olmaya devam edeceğini belirterek “Bizim rastgele bir dahlimiz olmayacak” dedi.

CAN KÜMESİ, ZAMANHAN CAN TARAFINDAN KURULDU

Can Kümesi ile ilgili kısa bir hatırlatma yapalım. Doğu Beyazıt’ta doğan Zamanhan Can, 1950 yılında 15 yaşında iş hayatına atıldı. 1972 yılında kendi ismini taşıyan bir şirket kurdu ve bölgede ihracat dokümanı alan birinci şirketlerden biri oldu. Zamanhan Can bir yandan ihracat-ithalat yaparken bir yandan da birinci otelini açtı. Daha sonra birinci akaryakıt istasyonunu açarak Can Güç Grubu’nun temelleri attı. 1986 ikinci jenerasyon idareye dahil oldu ve holdingleşti. Şirketin merkezi İstanbul’a taşındı.

1993’te Güç Petrol ismiyle birinci akaryakıt istasyonunu kurdu ve bu alanda büyüdü. Güç Petrol, 2000 yılında dağıtım lisansı alan birinci şirketlerden oldu. 2003 yılında madeni yağ fabrikası, 2005 yılında Güç Gaz şirketi kuruldu. Energy markası ile 81 vilayetinde 500 akaryakıt istasyonuna ulaşıldı.

Grubun güçlü tüketim eserleri kümesi da var. Birinci olarak Awox markası ile televizyon ve 50 yi aşkın farklı eser gamında beyaz konut eşyası, televizyon ve küçük mesken aletleri imalatı için birinci fabrika Çerkezköy’de kuruldu. Çerkezköy’ün akabinde Lüleburgaz ve Mersin fabrikaları devreye girdi. Bu yatırımlarla Awox, Seikon, Telefox, Energia markaları ile toplamda 50 milyon adet teknolojik eser üretimi, dağıtımı ve ihracatı gayesine ulaşıldı.

ÜNİVERSİTESİ DE VAR HASTANESİ DE

Can Kümesi, 2019 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi’ni aldı. 2022’ yılında 100’ü aşkın yerleşkesi olan Tabiat Koleji küme bünyesine katıldı. Kümenin Golden Hill markasıyla 6’sı İstanbul olmak üzere toplam 7 adet kent oteli bulunuyor. Lojistik ve kargo, kağıt ve ambalaj, matbaa, sıhhat, çimento ve beton santralleri ile perakende kümenin şirketlerinin olduğu öbür sektörler. Ağrı’daki Özel Mediza Hastanesi de kümeye ilişkin.

TURGAY CİNER, SABAH İLE MEDYAYA ADIM ATTI

Turgay Ciner, Türk medya dalına 2000 yılında Dinç Bilgin’e ilişkin Sabah Grubu’na ortak olarak adım attı. Bir anda devrin güçlü medya işvereni Aydın Doğan’ın en büyük rakibi olan Ciner, Dinç Bilgin’e ilişkin medya kümesine yüzde 50 payla ortak oldu. TMSF, Bilgin’in bankası Etibank’a el koyunca Bilgin’in paylarını Mehmet Emin Karamehmet ve Murat Vargı aldı ve Ciner’e ortak oldular.

Bir mühlet sonra Dinç Alım Karamehmet ve Vargı’dan geri aldı. 2002 yılında ise Ciner payları TMSF’den kiralayarak kümenin tek sahibi oldu. Kendi dağıtım ağını kurdu. Lokal bir televizyon alıp lisanslı yayın başlattı. Cumhuriyet gazetesine ortak oldu.

2005 yılında Dinç Bilgin’in payları tekrar TMSF’ye geçti. Ciner bu payları TMSF’den satın aldı lakin kapalı iştirak mukaveleleri ortaya çıkınca TMSF tekrar paylara el koydu. Ciner de bir mühlet sonra TMSF ile anlaşarak Sabah kıssasına son verdi.

UFUK GÜLDEMİR’İN HABERTÜRK’ÜNÜ SATIN ALDI

Turgay Ciner, bu olaylı periyodun akabinde medyadan vazgeçmedi. Ufuk Güldemir’in kurucusu olduğu Habertürk’ü aldı ve ardından tıpkı isimle gazete çıkarmaya başladı. 2013 yılında ise Yapı Kredi’ye el konulunca Çukurova Holding’ten Show TV’yi alarak medyada büyümeye devam etti. Habertürk gazetesini 2018 yılında kapatıp online yayına dönüştürdü. Bloomberg ile anlaşarak iktisat yayıncılığına da girdi.

CİNER MADEN YATIRIMLARINA ODAKLANDI

Turgay Ciner’in sahibi olduğu Park Kümesi, ana bölümü olarak maden sanayisi alanında küresel liderlik maksadına odaklanma doğrultusunda medya yatırımlarını sonlandırmaya karar verdi.

Ciner’in son devirde bu alandaki yatırımları da bu odağını gösteriyor. Ciner Kümesi, Türkiye’de yılda 5 milyon ton üretim kapasitesi bulunan Eti Soda ve Kazan Soda isimli iki büyük soda külü üretim tesisine sahip.

Grup, Aralık 2024’te ABD’deki Sisecam Chemical Resources şirketindeki yüzde 40 payı ile Pacific Soda’daki yüzde 40 payını, şirketlerin büyük ortağı Şişecam’a 285.4 milyar dolara devretti. Lakin ABD’de öteki bir satın almayla bölümdeki varlığını güçlendirdi. Ciner’in şirketlerinden WE Soda, ABD’li Genesis Alkali firmasını satın alarak dünyanın en büyük soda külü üreticisi haline geldi. 28 Şubat 2025’te tamamlanan süreç 1 milyar 425 milyon dolarlık değerleme üzerinden gerçekleşti.

Ciner Holding’in odaklandığı bir başka dal de denizcilik. 2021’de dört gemi alan küme, geçen yıl da 136 milyon dolara dört gemi siparişi verdi.

Yine Turgay Ciner’e ilişkin Park Holding ocak ayında Turgut Yılmaz’ın şirketi GSD Holding’in Silopi Elektrik’teki paylarını 30 milyon dolara aldı.

patronlardunyasi.com