Sağlıkta yeni bir yol haritası: Osman Müftüoğlu’ndan 5n1k modeliyle uzun ve kaliteli yaşam rehberi

Osman Müftüoğlu’nun “Sağlıkta da 5N1K kuralı geçerli” başlıklı yazısı , insanların hem fizikî hem zihinsel sıhhatlerini stratejik bir bakışla değerlendirmelerini ele aldı.
İşte Osman Müftüoğlu’nun bugünkü yazısının tamamı:
Sağlıklı ve uzun bir ömür sürmek, sıhhatle yaşayıp sıhhatle yaşlanmak hepimizin öncelikli amacı.
Ne var ki ismine basitçe “İYİ HAYAT YOLCULUĞU” diyebileceğimiz bu seyahate çıkarken çoğumuzun elinde ne bir amaç ne hakikat dürüst bir strateji ne de bu stratejiyi yürütecek güçlü ve tesirli taktiksel değişimleri dayanak olabilecek bilgi birikimi var. Meğer her seyahat üzere düzgün hayat seyahatine çıkarken de gerçek, net ve gerçekleştirilebilecek amaçlar belirleyip onlara odaklanmak çok fakat çok değerli.
Zihin-beden kontağımızı bozmadan, fizikî sağlığımızla fikir ve hislerimiz ortasındaki güçlü ve karmaşık ilgileri yıpratmadan yapmamız gereken bu değerli seyahatin muvaffakiyet sırlarından biri, muhtemelen de birincisi şuurlu ve bilgili bir “SAĞLIK OKUR YAZARI” olmaktır. Bunun yolu da 5N1K kuralını burada da uygulamaktan geçer. Nedenlerine gelince…
KESİP SAKLAYIN
SAĞLIĞINIZ İÇİN 5N1K KURALI
Profesyonel sıhhat tavsiyeleri arayışına çıktığınızda önünüze tonla alternatifin konulacağından en ufak bir kuşkum yok. Lakin burada da gazetecilik mesleğinin o değişmez yaklaşımını, 5N1K kuralını devreye sokmanızı öneririm.
-(N)asıl bir hayat düşünüyorsunuz, stratejiniz ne, taktikleriniz neler?
-(N)asıl bir sıhhat geçmişiniz var?
-(N)asıl bir genetik mirasa sahipsiniz?
-(N)erede, hangi koşullarda, hangi kültür, görenek, gelenek ve alışkanlıklarla yaşadınız ve yaşıyorsunuz?
-(N)e üzere ömür üslubu seçimleriyle bulunduğunuz noktaya geldiniz ve o seçimleriniz ne ölçüde gerçek?
-(K)imden/Kimlerden (doktor, beslenme uzmanı, psikolog, egzersiz terapisti…) yardım almalısınız, profesyonel danışmanlık alacağınız o şahıslar ne kadar bilgili, tecrübeli, samimi ve de sağlam?
BİR SORU
STRATEJİK VE TAKTİKSEL SEÇİMLERİNİZ YANLIŞSIZ MU
“Uzun ve sağlıklı ömür hedeflerimizi” belirlemede de strateji ve taktiklerimizi oluşturmada da hakikat, samimi, bilimsel ve deneyime dayalı/denenmiş “profesyonel tavsiye”lere gereksinimimiz var. Bu tavsiyeleri yanlışsız seçmeden yola çıkarsak yalnızca amacımıza ulaşamamakla kalmaz, mevcut sıhhatimizi da tehlikeye atabiliriz. Elhasıl amaca ulaşmak için hangi tavsiyelerle yola çıktığımız, kimden ya da kimlerden sıhhat yardımı alıp onları nasıl uyguladığımız son derece kıymetli birer
“iyi hayat yolculuğu” detayıdır.
BANA GÖRE
PROFESYONEL TAVSİYE ARAYIŞINDA OLUN
Açık ve net olarak belirteyim: Bu 5N1K olarak özetlediğim bu altılı pakedin içinde en kıymetli olanı sonuncusu, “PROFESYONEL TAVSİYE ARAYIŞI”dır. Okuyacağınız her kitabın, izleyeceğiniz her YouTube ya da Instagram görüntüsünün, önünüze gelebilecek her çeşit yazılı ya da kelamlı, klasik ya da toplumsal medya kökenli haberin, kaynağı ne olursa olsun her türlü bilgi ya da tavsiyenin…
-Kimden geldiğini,
-Doğru olup olmadığınız,
-Dezenformasyon ya da mezenformasyon içerip içermediğini,
-Arkasında bilimsel/güvenilir/denenmiş ve sonuç alınmış desteklerin/araştırmaların olup olmadığını,
-O bilgileri size ulaştıran kaynağın bu işten rastgele bir çıkar, iş paydaşlığı üzere bir menfaat sağlayıp sağlayamadığını dikkatle denetim etmenizi öneriyorum.
PAZARTESİ TAVSİYESİ
ALZHEİMER’I ÖNLEMEK İÇİN 10 ÖNERİ
İLK 5
-D vitamininizi izleyin, 70-100 aralığında tutmaya çaba edin.
-B12 eksikliğine dikkat edin, 700-900 aralığını hedefleyin.
-Bel etrafınızı genişletmeyin. Erkekseniz 100, bayansanız 90 cm’nin altını hedefleyin.
-İnsülininizi 5’ten, HbA1’nizi 5.5’ten düşük; açlık kan şekerinizi 90 civarında tutun.
-Tansiyondan korunup her yaş için 12/8’in altını hedefleyin.
İKİNCİ 5
-Beslenmenizde şekeri ve unu sınırlayın, trans yağlılardan uzaklaşın, kalori tüketiminizi azaltıp bitki bazlı besinlere ağırlaşın, kırmızı et ve hayvansal yağlara hudut getirin, daha sık ve bol Omega 3 zengini (DHA) besin (balık, ceviz), epigallokateşin deposu içecek (yeşil çay), ferulik asit bombası besin (yulaf, havuç, domates), folik asit ve koenzimQ10 dükkânı yeşillik (ıspanak, pazı), proantosiyanidin eczanesi mor/kırmızı siyah zerzevat ve meyve yiyip için, magnezyum zengini besinleri (çekirdekler, bakliyat, kuruyemişler) ihmal etmeyin.
-Uykunuzdan taviz vermeyin, uyku kalitenizi güzelleştirin.
-Sakin, huzurlu, inanç dünyası güçlü dostluk/arkadaşlık münasebetleriniz; her mevzuda “makul”e odaklı, gerilimi yönetilebilir seviyede bir hayat üslubunuz olsun.
-Aktif olun, her gün yürüyün yahut öbür bir aktivite yapın.
-Kronik iltihaplardan korunun, hsCRP’nizi 1’in altında tutun. İmkân varsa homosistein düzeyinizi de takibe alıp 12’yi aşmamasına dikkat edin.
NOT: Tavsiyelerden kimileri müellifin şahsî görüşleridir.
patronlardunyasi.com