Uzmanlar değerlendirdi: dolar/TL’de düşüş, borsada yükseliş
Piyasalar, dünyanın en büyük iktisadına sahip ABD’deki başkanlık seçiminin sonucuna odaklanırken, Trump zafer konuşması yaptı. Kesin olmayan sonuçların Trump’ın zaferine işaret etmesiyle global piyasalarda kıymetli değişimler yaşanırken Trump devrinin Türkiye iktisadına tesirleri de merak edilen hususlar ortasında yer aldı.
TL gelişmekte olan para ünitelerinden müspet ayrıştı ve bugün global çapta güçlenen dolar karşısında bedel kazanabilen nadir para ünitelerinden biri oldu. Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump’ın seçim zaferi ilan etmesi akabinde TL dolar karşısında yüzde 0,2 ile hudutlu lakin ender görülen kıymet karlarından birini yaşadı ve belirsizliğin bitmesi TL cinsi öteki piyasalara da yansıdı. TL’de ender görülen gün içi paha çıkarı dolar endeksinde görülen yüzde 1,6 yükselişe karşın yaşandı. Ayrıyeten Borsa İstanbul’da BIST100 endeksi yüzde 3 civarı yükselişte.
BİTCOİN BİRİNCİ DEFA 75 BİN DOLAR DÜZEYİNİ AŞTI
ABD’deki borsaların vadeli süreç kontratları tarihi doruğa yükselirken, dolar ve tahvil getirileri keskin biçimde yükseldi. Bitcoin ise birinci defa 75 bin dolar düzeyini aştı. S&P 500 vadeli kontratlarındaki yükseliş yüzde 2 düzeyinde ABD Hazinesi’nin 10 yıllık tahvillerinin getirileri dört aylık tepesi olan yüzde 4,47’ye yükseldi. Yatırımcılar, seçimleri Trump’ın kazanması durumunda bu hareketlerin görüleceğini iddia etmişlerdi.
UZMANLAR 2 MEVZU İÇİN UYARDI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ABD Başkanlık seçimini kazandığını ilan eden Donald Trump’ı tebrik etti. Erdoğan, Amerikan halkının seçimiyle başlayacak olan bu yeni devirde, Türkiye-ABD alakalarının güçlenmesini temenni ettiğini belirtti.
Bir bankanın döviz masası müdürü, “Hem Erdoğan hem de Trump güçlü isimler. Bu nedenle öteki aday kadar istikrarlı denebilecek bir ABD Türkiye alakası mümkünlüğü düşük. Birinci fiyatlama belirsizliğin azaldığı münasebeti ile TL olumlu oldu” dedi. Ayrıyeten müdür, “Bölgesel iki mevzu riskli. Biri Rusya Ukrayna oburu İsrail-Filistin. Bu hususlarda nasıl ilerleneceği ekonomiyi de direkt tesirler. Orta vadeli tesirinin müspet mi negatif mi olacağını bugünden kestirmek sıkıntı lakin hangi tarafta olursa olsun tesirinin kuvvetli olacağını söyleyebiliriz” dedi.
VERGİ ARTIŞI PLANLIYOR
Trump, ithal edilen tüm mallardan yüzde 10, Çin mallarından ise yüzde 60 gümrük vergisi alınmasını ve böylelikle ABD’nin dış ticaret açığını ortadan kaldırabileceğini söylemişti.
Trump’ın vergi siyasetlerinin dolara yarayacağını belirten uzmanlar bu durumun orta vadede Türkiye iktisadı için dezavantaj oluşturabileceği belirtiliyor. ‘Kontrollü kur’ siyasetiyle kısa vadede bir hareket beklenmezken faiz indirimlerinin de gelmesiyle bu durumun TL’de baskı yaratabileceği ve iktisat idaresinin döviz kurundaki denetimini zorlaştırabileceği belirtiliyor. Öteki bir yandan gümrük vergileri ile uzak bir ihtimal olarak görülen ABD ile 10 milyar dolarlık dış ticaret maksadının daha da olanaksız hale gelebileceği belirtiliyor.
Trump bir evvelki başkanlık periyodunda Rahip Brunson krizi nedeniyle Türkiye’den ithal edilen çelik ve alüminyum vergilerini iki katına çıkarmıştı. Trump’ın Türkiye’ye ait vergileri iki katına çıkardığını açıklamasının akabinde dolar ve Euro’da çok sert yükselişler yaşanmıştı. Trump yaptığı açıklamada “Türkiye’ye çelik ve alüminyum vergilerini az evvel iki katına çıkaran kararı imzaladım. Türk lirası güçlü dolarımız karşısında düşüyor. Aliminyum vergisi yüzde 20, çelik vergisi yüzde 50 olacak. Türkiye ile bağlarımız bu sefer düzgün değil” demişti.
Türkiye’nin döviz gelirinin tartısı Euro iken, döviz sarfiyatları ve dış borç ödemelerinin yükü dolarla. Bu nedenle, Euro-dolar paritesinin Türk iktisadına bir tesirini de dış borç ödemelerinde göstermesi bekleniyor. ABD tahvil faizlerinde yükselişin de dış borçlanma maliyetlerini artırdığından Türkiye iktisadını olumsuz etkileyeceği bedellendiriliyor.
patronlardunyasi.com
