Eve dönen eserlerde Manhattan Bölge Savcı Yardımcısı Matthew Bogdanos’un imzası var
Hürriyet’ten Umut Erdem’in haberine nazaran, Matthew Bogdanos renkli kişiliğiyle de dikkat çekiyor.
ABD Deniz Piyadeleri’nden emekli bir albay olan Bogdanos, tıpkı vakitte müellif ve boksör. 2001 yılında Afganistan’a konuşlandırılan terörle uğraş takımının kesimiydi.
Burada El Kural’a karşı aksiyonları nedeniyle Bronz Yıldız mükafatına layık görüldü. Mart 2003’te albaylığa terfi etti ve ekibin başkanı olarak Irak’a görevlendirildi. Irak’taki vazifesi sırasında Bağdat’taki Irak Müzesi yağmalandı ve binlerce kıymetli antika çalındı.
Bogdanos, beş yıldan uzun bir müddet yapıtları kurtarmak için bir gruba liderlik etti. 2006’ya kadar uğraşları sayesinde yaklaşık 10 bin eser kurtarıldı. Kasım 2005’te, yapıtları kurtarma uğraşları nedeniyle Lider George W. Bush tarafından Ulusal Beşeri Bilimler Madalyası ile ödüllendirildi.
2010 yılında Bölge Savcılığı’na döndüğünde, Eski Eser Kaçakçılığı Ünitesi’ni kurdu ve hälä başkanlığını yürütüyor.
‘BU YAĞMA DURMALI’
2022 yılında Türkiye’den ABD’ye kaçırılan 9 modülden oluşan 6 tarihi eser, Antalya Müzesi’nde düzenlenen merasimle iade edilmişti.
Törende konuşan Bogdanos, “New York’taki Kültür Varlıklarını Koruma Ajansı ile 35 ülkeden yağmalanmış kültür varlıklarının peşindeyiz. Kaçakçıların peşinde olacağız. Masaya yumruğumuzu vuracağız. Bu yağmayı durdurmak durumundayız” demişti.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü çatısı altında faaliyet gösteren Kaçakçılıkla Uğraş Daire Başkanlığı, geçtiğimiz haftalarda beşinci yaşını kutladı.
Başkanlığın çalışmaları ile birlikte son yedi yılda tam 8 bin 967 eser doğduğu topraklara döndü. Bu yapıtların en kıymetlilerini de ABD’den getirilen Çingene Kızı Mozaikleri, Kiliya Tipi İdol, Roma Imparatoru Lucius Verus Heykeli, Boubon Antik Kenti Kökenli Bronz Bayan Büstü ve Kybele Adak Heykeli üzere kültür varlıkları oluşturdu.
ABD’Lİ MÜZELERE DİRENİYOR
Bu muvaffakiyetin gerisinde ise Başkanlığın son beş yıldır, ABD Manhattan Bölge Savcılığı ile geliştirdiği işbirliği ve ortak çalışma modelinin olduğu öğrenildi. Başkanlığın ABD’den iadesi sağlanan yapıtların ülkeye getirilişinde Türkiye dostu olan Savcı Yardımcısı Matthew Bogda-nos’un imzasının olduğu ortaya çıktı. Bogdanos’un son olarak Cleveland Sanat Müzesi koleksiyonunda bulunan Marcus Aurelius heykelinin ülkeye iade edilmesindeki verdiği gayret takdir topladı. Ohio eyaletindeki müze koleksi-yonundaki heykel, Türkiye’nin 65 yılı aşkın bir müddettir peşinde olduğu yapıtlardan biriydi.
BURDUR’A GELİP İNCELEME YAPTI
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile New York Manhattan Bölge Savcılığı ortasında 2021’de başlayan işbirliği sayesinde, Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ilişkin heykeller de dahil olmak üzere birçok Boubon kökenli nadide eser anavatanına döndü. Bakanlığın arşiv dokümanları, akademik araştırmalar ve antik kentteki hafriyat çalışmaları heykelin orjinal yerini açıkça ortaya koyunca Manhattan Bölge Savcılığı, Türkiye’nin iade talebini haklı bularak, Cleveland Sanat Müzesi’ndeki heykele el koyulmasına karar verdi. Savcı, bu soruşturma sürecinde Burdur Boubon Antik Kenti’ne de gelerek incelemede bulundu.
İNCECİKÖZ: SAĞ OLSUN BİZE DAYANAK VERİYOR
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Birol İnceciköz, Hürriyet’e Savcı Bogdanos’un kaçakçılıkla çabadaki katkılarını anlatarak teşekkür etti:
“Savcı Matthew Bogdanos sağ olsun, bizim ülkemize çok yardımı dokunan birisi. Lakin biz de o yapıtın ülkemizden kaçırıldığına dair o denli deliller ortaya koyuyoruz ki sağ olsun Savcı Matthew da yapması gerekeni yapıyor ve bize dayanak oluyor. Bilhassa müzayede konutlarında, özel müzelerde bizden kaçırılmış yapıtların sergilendiğini ortaya koyduğumuzda, bizim ismimize bulunduğu, sorumlu olduğu bölgede savcılığın gereğini yapıyor. Umarım öbür tüm ülkelerdeki şuurlu savcılarla da benzer iş birliği modelini kurarız. Keşke dünya üzerindeki her savcı, Matthew üzere şuurlu olsa, mesleğine inanmış olsa.”
patronlardunyasi.com
