Rekabet Kurumu, tüketici refahına iki yılda 212 milyar lira katkı sağladı

Kurumun 2023 ve 2024 yıllarına ait “Etki Tahlili Raporu” yayımlandı.
Rapor, Rekabet Kurulunca 2023 ve 2024 yıllarında karteller, yine satış fiyatının belirlenmesi ve hakim durumun berbata kullanılması hareketleri ile muhakkak koşul ya da yükümlülüklerin yerine getirilmesi kaydıyla müsaade verilen birleşme/devralma süreçlerine yönelik alınan kararların tüketici refahına dönük tesirlerinin kıymetlendirilmesi gayesiyle hazırlandı.
Söz konusu periyodu kapsayan tahlil çalışmasında 111 karar incelendi.
Bu kapsamda 93’ü kartel ve gibisi nitelikte mutabakatlarla tekrar satış fiyatının tespitine, 6’sı hakim durumun berbata kullanılması hareketlerine ait olmak üzere tesir tahlili kapsamında değerlendirilebilecek 99 kararda soruşturma konusu aksiyonların ihlal teşkil ettiğine hükmedildi.
Kurul, tıpkı periyotta, 12 birleşme/devralma sürecine, mümkün rekabet tersi tesirlerin bertaraf edilmesinin teminine yönelik bir grup şartlar çerçevesinde müsaade verdi.
TÜKETİCİ YARARINA YILLIK ORTALAMA 106 MİLYAR LİRA KATKI
Raporda “muhafazakar senaryo” ve “Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) varsayımları” olmak üzere iki farklı senaryoda çeşitli hesaplamalar yapıldı.
Buna nazaran, “muhafazakar” yaklaşımda 2023’te Kurum müdahaleleri sonucunda tüketicilere sağlanan yarar 48,26 milyar lira olarak iddia edilirken bu bedel 2024 yılı için 29,16 milyar lira olarak öngörüldü.
OECD yaklaşımıyla yapılan hesaplamada kelam konusu yararın 2023’te 128,57 milyar lira, 2024’te 83,65 milyar lira olduğu iddia edildi.
Tüketici yararına sağlanan toplam katkının 2023 ve 2024 yılları için 212 milyar lira civarında, ortalama yıllık katkının ise 106 milyar lira seviyesinde olduğu hesaplandı.
Söz konusu periyot için hesaplanan iddiası toplam yarar 6,72 milyar dolar, ortalama yıllık yarar ise 3,36 milyar dolar oldu.
Kurumun anılan yıllardaki faaliyetleri için fayda-maliyet kıyaslaması yapıldığında, “muhafazakar” senaryoya nazaran hesaplanan yıllık ortalama varsayımı yararın tıpkı devirdeki yıllık ortalama bütçe sarfiyatının 37,59 katına denk geldiği belirlendi.
Ayrıca, OECD metodolojisine nazaran hesaplanan kestirimi yıllık ortalama tüketici yararının ise bütçe masraflarının yaklaşık 103,02 katına ulaştığı tespit edildi.
ÜLKE GSYH’SİNİN BİNDE 2,5’İNE DENK
Etki tahlili raporları OECD teklifleri ve dünyada önde gelen çeşitli rekabet otoritelerinin misal nitelikteki çalışmaları dikkate alınarak hazırlanıyor.
Rekabet Kurulu kararlarının tesirlerinin mali olarak tabir edilmesiyle şeffaflık ve hesap verebilirlik unsurları çerçevesinde kurumsal performansın izlenmesi sağlanıyor.
Raporda hesaplanan varsayımı ortalama yıllık yararın Türkiye’nin 2024 yılı gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yaklaşık binde 2,5’ine, devir için hesaplanan toplam yararın da yaklaşık binde 5’ine denk geldiği görüldü.
Bu bakımdan kelam konusu göstergeler, Kurumun iktisat açısından fonksiyonunun kıymetini ve faaliyetlerindeki aktifliği ortaya koyuyor.
patronlardunyasi.com