Türklerin yurt dışı vergisiz alışverişi son 2 yılda yüzde 450 arttı, yabancıların Türkiye’deki harcamaları geriledi
Enflasyonist baskı, döviz kuru hareketleri ve global ekonomik dalgalanmalar, Türkiye ile yurtdışı ortasındaki fiyat istikrarlarını değiştirdi. 2024 yılında yurtdışı ile Türkiye ortasındaki fiyat farkı yüzde 20’yi aşarken, bu durum alışveriş eğilimlerine de yansıdı. Türk tüketiciler için yurtdışında alışveriş yapmak cazip hale gelirken, yabancıların alışveriş için Türkiye’ye olan ilgisi azaldı.
Ekonomim’den Yener Karadeniz’in haberine nazaran, gelişmelere paralel olarak 2024’te Türklerin yurtdışında gerçekleştirdiği tax free (vergisiz alışveriş) hacmi yüzde 41 artarak 800 milyon Euro düzeyine ulaştı. Bu sayı, Türk vatandaşların şimdiye kadar yurtdışında kaydettiği en yüksek yurtdışı alışveriş hacmi olarak kayıtlara geçti. Öte yandan, birebir periyotta yabancıların Türkiye’de gerçekleştirdiği tax free süreç hacmi ise yüzde 11 düşüşle 900 milyondan 800 milyon Euro’ya geriledi. Bilhassa Orta Doğu ve Rusya’dan gelen turistlerin harcamalarında besbelli bir azalma gözlendi.
TÜRKİYE YÜZDE 20 DAHA PAHALI
Dünyada ve Türkiye’de tax free alışverişin seyri ile ilgili İKTİSAT Gazetesi’ne değerlendirmelerde bulunan Küresel Blue Türkiye Genel Müdürü Selim Seyhun, söz konusu alanda Türkiye için bozulmanın 2022’de başladığını anlattı. Çünkü 2022’de yüksek kur avantajı ile yabancıların Türkiye’de gerçekleştirdiği tax free süreç hacmi 1 milyar Euro düzeyine ulaşırken, Türklerin yurtdışından gerçekleştirdiği süreç hacmi ise 200 milyon Euro olarak gerçekleşmişti.
İlerleyen devirde kurdaki artış suratının yavaşlaması ve yüksek enflasyon nedeni ile yurtdışı ile fiyat farkının kapandığını ve hatta bu farkın Türkiye aleyhine açıldığını anlatan Selim Seyhun, “Yaptığımız iş nedeni ile bir sürü yabancı marka ile yakın bağlantılarımız var ve konuşuyorum. Kira, ithalat vergileri, çalışanların maliyeti, elektik ve genel sarfiyatlar nedeni ile fiyat tutamadıklarını ve bu nedenle öteki ülkelere nazaran Euro bazında yüzde 20 daha kıymetli olduklarını söylüyorlar” açıklamasında bulundu.
TÜRKLER BİRİNCİ DEFA YABANCILARI YAKALADI
Geçen yılın birinci 6 ayının nispeten istikrarlı seyrettiğini, bozulmanın ikinci yarıda belirginleştiğini lisana getiren Seyhun, 2024’ün tamamında, yerli ve yabancı tüketicilerin gerçekleştirdiği alışveriş hacimlerinin birinci kere eşitlendiğini söyledi. Seyhun, “2024’te Türkiye’de alışveriş yapan yabancı kişi sayısı yüzde 31 düştü. Tıpkı periyotta alışveriş hacmi yüzde 11 düşüşle 900 milyon Euro’dan 800 milyon Euro’ya ve süreç adedi de yüzde 36 düşüşle 3 milyondan 1,8 milyona geriledi” diye konuştu.
Türkiye’den alışveriş yapan ülkelerin hacimleri konusunda ise Seyhun, “Şu an Ruslar yüzde 31, Suudiler yüzde 29, Kazakistan yüzde 37, Azerbaycan yüzde 11 küçüldü. Küçülmeyen yok. Kişi başı süreç hacmi ise enflasyonist artışın da tesiri ile 7 bin TL’den 12 bin 787 TL’ye gelmiş” dedi. Seyhun, alışverişteki bu kaybın öbür ülkelere yöneldiğini belirterek, “Suudiler bizde yüzde 29 küçülürken Avrupa’da yüzde 41 büyüme gösterdi” diye konuştu.
Peki tax free süreçlerinde dünyada durum nasıl? Seyhun, Türkiye’nin tersine dünyada işlerin çok güzel gittiğini ve hatta geçen yıl süreç hacmi düşen tek ülkenin Türkiye olduğunu anlattı. Seyhun, “Dünyada her yer düzgün bir sağlıklı bir halde büyüme gösterdi. Asya Pasifik’te yüzde 67’lik bir büyüme var. Bize yakın olan Fransa yüzde 8, İtalya yüzde 20, İspanya yüzde 27, Almanya yüzde 4, İsviçre yüzde 26 büyümüş. Totalde dünyada toplam büyüme yüzde 15 düzeyinde. Türkiye’den öteki küçülen bir pazar da yok. Yunanistan uçuyor. Bizden çok çok iyi” değerlendirmesinde bulundu. Seyhun’un verdiği bilgilere nazaran geçen yıl prestiji ile dünyada tax free süreç hacmi 80 milyar Euro düzeyinde gerçekleşti.
TÜRKLERİN SÜREÇ HACMİ 2 YILDA %450 ARTTI
Global Blue Türkiye Genel Müdürü Seyhun, Türklerin yurtdışında gerçekleştirdiği alışverişte ise çok daha farklı bir durumun yaşandığını söyledi. Seyhun, şöyle konuştu:
“Türklerin yurtdışında gerçekleştirdiği tax free süreç hacmi son iki yılda yüzde 450, geçen yıl ise yüzde 41 artışla 800 milyon Euro’ya çıktı. Tekrar yurtdışında alışveriş yapan Türklerin sayısı son 2 yılda yüzde 508, geçen sene ise yüzde 63 artarken, süreç adedi de son 2 yılda yüzde 598, geçen sene ise yüzde 96 büyümüş”
Seyhun, bu yıl ocakta ise Türklerin yurtdışı alışveriş hacminin yüzde 91 arttığını, yabancıların Türkiye’deki süreç hacminin ise yüzde 41 düştüğünü söyledi. 2024’ün yabancıların Türkiye’deki süreç hacmi açısından bir taban olduğunu belirten Seyhun, daha düşük bir düzey beklemediğini yurtdışı alışverişin seyrini ise ekonomik göstergelerin belirleyeceğini lisana getirdi.
TÜRKİYE HEM ONLİNE HEM DE OFLINE’DA AÇIKTA
Yerli ve yabancının alışveriş hacmindeki değişim Bankalararası Kart Merkezi (BKM) datalarında de kendini gösteriyor. Kelam konusu datalara nazaran yabancıların kredi kartı ile yaptıkları alışverişin toplan alışverişe oranı 2022’de yüzde 6,9 iken bu oran 2023’te yüzde 5,2’ye ve geçen yıl ise yüzde 3,4’e düştü. Öbür bir söz ile yabancıların toplam alışveriş içinden aldığı hisse iki senede yarı yarıya geriledi Türklerin yurtdışından kredi kartı ile gerçekleştirdiği alışveriş ise birebir periyotta 84 milyar TL’den 417 milyar TL’ye çıktı. Online alışverişte de emsal bir durum kelam konusu. BKM bilgilerine nazaran 2023’te başa baş olan yerli kartlar ile yurtdışından yapılan süreç hacmi ile yabancı kartlar ile yurtiçinden yapılan süreç hacmi geçen yıl Türkiye aleyhine döndü. Geçen sene online alışverişte Türkiye 59 milyar TL açık verdi. Bu yıl yalnızca ocak ayında kelam konusu alanda verilen açık 10,8 milyar TL olarak gerçekleşti.
patronlardunyasi.com
