Amazon, ‘kedi kübiti’ destekli çipi ile kuantum yarışına katılıyor
Amazon, son birkaç ayda kuantum bilişiminde çığır açacak bir gelişmeyi duyuran üçüncü teknoloji devi oldu. Şirket, ismini ünlü “Schrödinger’in kedisi” niyet deneyinden esinlenen bir yaklaşımla “kedi kübiti” teknolojisi üzerine inşa edilmiş bir prototip çip olan Ocelot’u tanıttı.
Kuantum bilişim, muazzam süreç gücü vaat eden lakin teknik zorluklarla karşı karşıya olan bir teknoloji. Bu çip, kuantum bilgisayarlarının geliştirilmesindeki en büyük mahzurlardan birini çözmeyi amaçlıyor, o da onları kusursuz hale getirmek.
KUANTUM BİLGİSAYARLAR HAYATIMIZA DAHA ERKEN GİRECEK
Amazon, daldaki öbür son gelişmelerle birlikte değerlendirildiğinde, çalışmalarının yararlı kuantum bilgisayarlarının daha evvel düşünülenden daha erken hayatımıza gireceğini gösterdiğini söylüyor.
Ancak bu makinelerin ticari uygulamalarda pratik olarak kullanılabilecek kadar güçlü hale ne kadar çabuk geleceği uzmanlar ortasında tartışma konusu.
Çalışmanın yürütüldüğü Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’ne bağlı Amazon Web Hizmetleri (AWS) Kuantum Bilgisayar Merkezi’nden Oskar Painter, BBC’ye yaptığı açıklamada, son devirde kaydedilen ilerlemeyle birlikte on yıllık “agresif bir tarih” olarak isimlendirilen tarihin artık “daha da gerçekçi göründüğünü” söyledi.
Painter, “Beş yıl evvel tahminen 20 yahut 30 yıl derdim fakat bu vakit çizelgesi hayli ilerledi” dedi.
AMAZON’UN GLOBAL LOJİSTİĞİNE KATKI SUNACAK
Sonuç olarak bulut bilişim hizmetleri sağlayan AWS, müşterilerine kuantum bilişim hizmetleri sunmak istiyor; fakat Painter, gelişmiş makinelerin sonunda Amazon’un perakende işinin global lojistiğini optimize etmeye yardımcı olabileceğine inandığını da söyledi.
Painter, “Biliyorsunuz, Amazon üzere bir şirkette yüzde birlik bir uygunlaştırma yapıyorsunuz ve büyük paralardan bahsediyorsunuz, değil mi? Kuantum bilgisayarlar bunu daha tesirli, daha gerçek vakitli yapmanızı sağlayabilir ve buradaki gerçek paha budur” dedi.
KEDİ KÜBİTİ NEDİR?
Kuantum bilgisayarları, kuantum fiziği biliminin tanımladığı üzere, hususun ve gücün çok küçük ölçeklerdeki garip özelliklerini kullanarak sıkıntıları çözer.
Kuantum bilgisayarlar kelamda “klasik” bilgisayarların yerini almayacak, lakin en güçlü çağdaş bilgisayarların bile çözemediği sıkıntıları çözebilecek ve daha uygun piller ve yeni ilaçlar üzere yeni keşiflere yol açabilecek potansiyele sahip.
Ancak bu potansiyel, kusur sorunu nedeniyle engelleniyor. Kuantum bilgisayarlar etraflarındaki gürültüye karşı son derece hassastırlar. Titreşimler, ısı, cep telefonlarından ve WIFI ağlarından gelen elektromanyetik teşebbüsler, hatta uzaydan gelen kozmik ışınlar ve radyasyon bile onların kusur yapmasına ve bu kusurların düzeltilmesi gerekmesine neden olabilir.
Kedi kübitleri, kullanılan kübitlerin dizaynına yanılgı direncini ekleyerek bu sorunu çözmeye yönelik bir teşebbüstür. Kübitler, kuantum bilgisayarların temel ögeleridir ve günümüzde çoğumuzun kullandığı bilgisayarlardaki bitlere muadildir.
Kedi kübitleri, 1935 yılında “Kutudaki kedi” sorusuyla kuantum teorisinin ardındaki kanıyı aydınlatmaya yardımcı olan Erwin Schrödinger’in onuruna isimlendirildi.
Amazon , toplam 14 temel bileşenden sırf beş tanesi kedi kübiti içeren yeni çipin , kuantum kusurlarını düzeltme maliyetlerini mevcut yaklaşımlara kıyasla yüzde 90’a kadar azaltabileceğine inanıyor.
Kedi kübitleri teknolojisi yalnızca Amazon’a mahsus değil; Alice & Bob isimli bir Fransız şirketi de bu teknoloji üzerinde öncü çalışmalar yürüttü ve teknolojiyi geliştirmeye devam ediyor.
Fransa Ulusal Teknoloji Araştırma Enstitüsü Inria’nın araştırma yöneticisi Mazyar Mirrahimi, Ocelot’un “donanım açısından verimli, kusura sağlam kuantum hesaplamaya yanlışsız kıymetli bir adım” olduğunu söyledi.
Amazon, yeni çipin, bu cins kusur tedbire özelliğine sahip daha güçlü makinelere geçiş için bir yol sunduğuna inanıyor; lakin araştırmacılar önlerinde pek çok zorluk olduğunu da kabul ediyor.
İngiltere Ulusal Kuantum Bilgisayar Merkezi Müdürü Michael Cuthbert, Amazon’un kaydettiği ilerlemeyi memnuniyetle karşıladı lakin BBC’ye yaptığı açıklamada, bunun kesimin hakikaten faydalı kuantum bilgisayarları geliştirme suratına nasıl bir tesir yapacağının şimdi aşikâr olmadığını söyledi:
“Hata düzeltme, kuantum hesaplamanın uzun vadeli gelişiminde gerekli olan hayati bir adımdır. Kuantum hesaplamayı kimya, materyal bilimi, tıp, lojistik ve güçteki karmaşık sıkıntıları çözmek için kullanabileceğimiz pratik ve ticari bir araca dönüştüren kritik adımdır.
Zorlukların bir kısmı ihtilal niteliğindeki teknolojinin tesirli bir biçimde nasıl ölçekleneceğidir; çip boyutunda, güç tüketiminde ve sistem karmaşıklığında büyük ek yükler olmadan yanılgı düzeltmeyi mümkün kılan sistemler hakikaten memnuniyetle karşılanıyor.”
Amazon araştırmacıları bulgularını bilimsel mecmua Nature’da bir araştırma makalesinde yayınladılar.
patronlardunyasi.com
