Hiçbir bilgiye sahip olmadan sosyal medyada kendisini dedektif olarak tanıtan kişiler şimdi yandı
Feramuz ERDİN
Kişisel dataların neler olduğu, bu bilgilere erişimin ve işlenmesinin sonlarının nerede başlayıp ve nerde bittiği kamuoyunun gündemini işgal eden bir durumdu. Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) bu bahiste geniş kapsamlı bir rehber yayınlayarak tartışmalara son noktayı koydu. Rehberin ayrıntılarına kurumun web sitesinden ulaşılabilir.
HANGİSİ ŞAHSÎ DATA?
Mevzuatımıza nazaran kişinin cinsel hayatı, ırkı, etnik kökeni, siyasi fikri, felsefi yahut dini inancı, vakıf ve sendika üyeliği, kılık ve kıyafeti, ceza mahkûmiyeti, biyometrik dataları, genetik bilgileri ile sıhhat bilgileri özel nitelikli ferdî bilgi kapsamında kıymetlendirilmektedir. Bu bilgilerin toplanması, depolanması, işlenmesi ve paylaşımı özel kurallara tabidir. Bu kurallara uyulmaması halinde isimli ve idari yaptırımlar uygulanabilir. Bunlarla işbirliği yapanlar da tıpkı yaptırımlara uğrayabilir. Şahsî bilgilerin yöntemsiz halde elde edilmesi, paylaşılması ve kullanılması durumunda hangi mahpus ve para cezaları ile karşı karşıya kalınabileceğini daha evvel tekraren yazmıştık.
Bu bilgilerin ne kadar mühletle tutulabileceği, hangi kaide ve durumlarda anonim hale getirilmesi yahut büsbütün silinmesi gerektiği kesin kurallara bağlanmıştır.
KİŞİSEL BİLGİ HANGİ DURUMLARDA TOPLANABİLİR?
- İlgili kişinin açık isteğinin olması, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle isteğini açıklayamayacak durumda bulunan yahut isteğine hukuksal geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir diğerinin hayatı yahut vücut bütünlüğünün korunması için mecburî olması,
- İlgili kişinin alenileştirdiği şahsî datalara ait ve alenileştirme iradesine uygun olması,
- Bir hakkın tesisi, kullanılması yahut korunması için mecburî olması,
- Sır saklama yükümlülüğü altında bulunan şahıslar yahut yetkili kurum ve kuruluşlarca, kamu sıhhatinin korunması, kollayıcı hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi ile sıhhat hizmetlerinin planlanması, idaresi ve finansmanı gayesiyle gerekli olması,
- İstihdam, iş sıhhati ve güvenliği, toplumsal güvenlik, toplumsal hizmetler ve toplumsal yardım alanlarındaki hukuksal yükümlülüklerin yerine getirilmesi için zarurî olması,
- Siyasi, felsefi, dini yahut sendikal gayelerle kurulan vakıf, dernek ve öbür kâr emeli gütmeyen kuruluş ya da oluşumların, tâbi oldukları mevzuata ve emellerine uygun olmak, faaliyet alanlarıyla sonlu olmak ve üçüncü şahıslara açıklanmamak kaydıyla; mevcut yahut eski üyelerine ve mensuplarına yahut bu kuruluş ve oluşumlarla nizamlı olarak temasta olan bireylere yönelik olması durumunda ferdî datalar toplanabilecektir.
KİŞİNİN İSTEĞİ OLMADAN CCTV KAYDI ALINABİLİR Mİ?
Bugün birçok yerde, güvenliği sağlamak hedefiyle güvenlik kameraları kullanılmaktadır. Doğal olarak bu formda, kişinin özel nitelikli verisi olarak sayılan biyometrik dataları kayıt altına alınmakta, depolanmakta ve işlenmektedir. Güvenlik kamerası kullanılan yerlerde tek tek istek alınması mümkün olmadığı için, mevzuat mucibince o alanda herkes tarafından çarçabuk görülebilecek biçimde, CCTV kaydı yapıldığına dair bir ikaz levhası asılmalı ve o kurumun KVKK siyasetine anlık olarak erişimin sağlanabileceği bir uygulamayla geliştirilmelidir. Birçok kurum, KVKK siyasetini uzun uzun yazmak yerine, bir QR kodla bu siyasetin yazılı olduğu web sitesine link vermeyi tercih etmektedir.
En başta sorduğumuz sorunun karşılığını ise artık verelim: GBT yani kabahat kuşkusu kayıtları özel nitelikli şahsî data kapsamında devlet kurumları tarafından işlenmektedir. Bunların ele geçirilmesi de kabahattir.
patronlardunyasi.com
