Şubat ayı enflasyonu TCMB’nin faiz indirimi kararını etkilerken talep ve kredi büyümesine yönelik acil önlemler alınması gerekiyor

Dünya’dan Erkin Işık bu haftaki köşesinde “İndirime devam edersek, kredilere acil fren lazım…” başlıklı yazı kaleme aldı. Işık yazısında kredilerde acil yavaşlama gerektiğini lisana getirdi.

İşte Erkin Işık’ın yazısının tamamı:

Şubat ayı enflasyo­nu, TCMB’nin 6 Mart PPK toplantısın­da 250 baz puanlık bir faiz indirimi yapma­sına imkan tanıyacak üzere görünüyor. An­cak talep görünümün­de geçen yılın son çey­reğinde başlayan ve bu yıl da devam eden güçlenme, krediler ta­rafında acil yavaşlatıcı tedbirler alınmasını gerektirmektedir.

ŞUBAT AYINDA ENFLASYON EĞİLİMİ GERİLİYOR

Şubat ayında besin fiyatlarında, bilhassa işlenmiş besin fiyatların­da yükseliş devam etti. İnternet­ten derlediğimiz bilgilere nazaran, et fiyatlarında besbelli bir artış göz­lemliyoruz. Sebze-meyve fiyatları ayın başında geriledi lakin ikinci yarıda olumsuz hava şartları ne­deniyle yine yükseldi. Aylık besin enflasyonunun %4 civarında gerçekleşmesini bekliyoruz.

Enerji kümesinde, akaryakıt, tüp gaz ve LPG fiyatlarındaki ar­tış bir evvelki aya kıyasla daha sı­nırlı kaldı. Şebeke suyu fiyatları­nın besbelli halde yükselmesini beklemekle birlikte, artışın ge­çen aya nazaran daha düşük olacağı­nı öngörüyoruz. Elektrik ve do­ğalgazda genel bir artırım yapılmasa da, elektrik tüketiminde kademe­li fiyat tarifesi nedeniyle ortala­ma fiyatın yükseleceğini iddia ediyoruz. Tüm bu faktörler göz önüne alındığında, güç enflas­yonunun %4,5 civarında olması­nı bekliyoruz.

Sene başındaki ÖTV artışına karşın sigara fiyatlarında yük­seliş görülmedi. Alkollü içki ve altın fiyatlarındaki artışların ise manşet enflasyona tesirinin sı­nırlı kalacağını düşünüyoruz.

OTOMOBİL FİYATLARI SABİT KALDI

Çekirdek enflasyon tarafında, araba fiyatları büyük ölçüde sabit kaldı. Elektrikli eşyalardaki evvelki artış eğilimi zayıflarken, mevsimsel tesirlerle giysi fiyat­larının düşmeye devam etmesi­ni bekliyoruz. Hizmet sektörün­de, lokanta fiyatlarındaki artış sürat kaybetmekle birlikte yüksek düzeyini koruyor. Kiralarda ise yılbaşında hızlanan artışın kade­meli olarak yavaşlayacağını tah­min ediyoruz.

Sağlık tarafı son günlerde çok konuşuldu. Ocak ayında SGK ka­tılım hisselerine yapılan artış enf­lasyonu 0.6 puan üst çekmiş­ti. Şubat ayında da emsal bir tesir bekleniyordu. Lakin geçen haf­ta Resmi Gazete’de yayımlanan bildirim ile bu katkı hisseleri yakla­şık yarıya düşürüldü. Bu nedenle, aylık enflasyona tesirin tamamı Ocak ayında yansımış oldu ve Şu­bat ayında bu kanaldan enflasyo­na ek bir tesir beklemiyoruz.

Bu çerçevede, Şubat ayında TÜFE enflasyonunun %3 olma­sını bekliyoruz. Bu durumda yıl­lık enflasyon %42,1’den %40,1’e gerileyecek. Mevsimsel düzel­tilmiş olarak da aylık TÜFE enf­lasyonunun %2,5 ile evvelki ayki %3,4’e nazaran gerileyeceğini ve ge­çen yılın son çeyrek ortalaması­na yakın bir düzeye düşeceğini kestirim ediyoruz. Çekirdek enf­lasyon tarafında da eğilimlerin evvelki aya nazaran gerileyeceğini, hatta geçtiğimiz yılın son çeyrek ortalamasının altına düşebilece­ğini düşünüyoruz.

FAİZ İNDİRİMİ KESİN ÜZERE DE GÜÇLENEN TALEP NASIL DENETİM EDİLECEK?

Enflasyondaki bu görünüm ile TCMB’nin 6 Mart’taki PPK top­lantısında, evvelki iki toplantıya emsal formda, 250 baz puanlık faiz indirimine gitmesi kesin gi­bi görünüyor. Hatta SGK düzen­lemesinin yürürlüğe giriş tarihi­nin evvelki düzenlemeye emsal formda 15 Ocak olarak belirlen­mesi, biraz da bu emelle yapılmış üzere anlaşılıyor.

Ancak önümüzdeki periyoda ait enflasyon riskleri artıyor. Talep görünümü, geçen yılın son çeyreğinden itibaren güçleniyor. Cuma günü açıklanacak GSYH verisi bunu daha görünür kıla­caktır. Geçen hafta belirttiğimiz üzere, dış talebin büyümeye kat­kısı son çeyrekte negatife döner­ken, güçlü iç taleple ithalatın art­ması bunda tesirli oldu. İç talebin güçlenmesi ayrıyeten hanehalkı tü­ketim artışına da yansıyacaktır.

Böylece son çeyrekte, çeyreklik olarak %1,5 ile potansiyelin üze­rinde bir GSYH büyümesi gerçek­leşmiş üzere görünmektedir. TC­MB’nin son enflasyon raporunda potansiyele yakın, %1 civarı bir büyüme öngörülüyordu. Bu da ta­lep görünümünün enflasyon açı­sından daha olumsuz olduğunu göstermektedir.

BÜYÜME DEVAM EDİYOR

Bu yılın birinci çeyreğinde de bü­yüme devam ediyor. Kredi kartı bilgileri, fiyat ve mevsimsel etki­ler arındırıldığında, Ocak ayın­da artış olduğunu gösteriyor. Net kredi kullanımında hızlanma var. Perakende dalı inanç endek­sinin Ocak-Şubat ortalaması, ge­çen yılın son çeyreğine kıyasla %3,2 hizmet dalında %2,1 in­şaat bölümünde %3 daha yüksek düzeyde.

Kredilerin döviz tarafta büyü­düğünü ve tüketici tarafında faiz hassasiyetinin düşük olduğunu dikkate alarak, Mart ayı için fa­iz indirimlerine orta vermek yahut yavaşlatmak gerekmeyebilir. An­cak kredi büyüme suratını yavaş­latacak tedbirler ivedilikle alınma­sı gerekli üzere gözüküyor. Döviz kredilerde %1’lik aylık artış sını­rının aşağı çekilmesi, hem talep görünümü hem de şirketlerin kur riski birikimini yavaşlatmak açı­sından öncelikli bir adım olabilir.

Özellikle tüketici kredileri ta­rafında da kısıtlayıcı önlemler gerekebilir. TCMB Başkanı Fa­tih Karahan da son Enflasyon Raporu sunumunda, bu bahiste tedbirler alınabileceğine dikkat çekmişti.

Ayrıca, kredilerde birçok alan istisna kapsamında ve bu limit­lerden muaf tutuluyor. Örneğin, döviz kredileri dolar bazında yıl­başından bu yana %4,3 büyüdü ki bu, aylık %1 büyüme hududunun çok üzerinde bir eğilime işaret ediyor. Bu istisnaların gözden geçirilme­si, kredi büyümesini sınırlandır­mak ismine tesirli olabilir.

patronlardunyasi.com