18-29 yaş arasındaki gençler 5 yıl içinde konut almayı planlıyor
“Konut Talebini Belirleyen Mikro Faktörler-İstanbul Örneği” araştırmasının sonuçları, İstanbul’da KONUTDER Başkanı Ramadan Kumova’nın yanı sıra araştırmayı yapan İstanbul Üniversitesi İrtibat Fakültesinden Prof. Dr. Ali Murat Vural ve İktisat Fakültesinden Prof. Dr. Murat Şeker’in de katıldığı basın toplantısında açıklandı.
KONUTDER’in, 18-50 yaş ortasında ve geliri 30 bin liranın üstünde olan şahıslarla 1-20 Kasım 2024 periyoduna İstanbul özelinde yaptığı araştırmaya nazaran, 5 yıl içinde mesken almayı planlayanların oranı yüzde 29,1 iken, 5 yıl ve daha uzun müddette mesken almayı planlayanların oranı yüzde 55,8 olarak gözlemlendi.
Araştırmaya nazaran gençler konutu bir garanti olarak görürken, 5 yıl içinde konut almayı planlayan 18-29 yaş arasındakilerin oranı yüzde 65,7 oldu. Sonuçlarda, ilerleyen yaşlarda konut alma ümidi oranlarının daha düşük olduğu gözlemlendi.
Araştırmada, gençlerin konut sahibi olma gayesi gelecek planında öne çıktı. Geçmiş devirde yapılan çalışmalarda ‘Kendi meskenini satın alma isteği’ gençler ortasında 5. kıymet sırasına sahipken, son araştırmada bu oran 2. ehemmiyet sırasında yer aldı. Araştırmaya nazaran, gençlerin uzun vadeli yatırım ve teminat arayışı bariz bir formda konut sahibi olmayı önceliklendirmek istemelerine neden oluyor.
Ev alma planı olmayanlara bakıldığında, buna münasebet olarak, yüzde 61,6 ile yüksek mesken fiyatları birinci sırada yer alırken, ikinci sırada yüzde 49,1 ile kredi faiz oranlarının yüksekliği ve üçüncü sırada, yüzde 36,2 ile gelir yetersizliği ön plana çıktı.
Araştırmada, İstanbul halkının konutu bir garanti ve yatırım aracı olarak gördüğü öne çıkarken, iştirakçilerin yüzde 81,1’i konut yatırımını mantıklı buluyor. Yüzde 87 üzere bir çoğunluk ise çocuğuna yahut gelecekte olabilecek çocuğuna bir mesken bırakmayı öncelikleri ortasına alıyor.
UYGUN ÖDEME ŞARTI OLURSA HARCAMALARDAN VAZGEÇECEKLERİN ORANI YÜZDE 72,1
Gelirlerin artmasıyla birlikte İstanbul’da ikinci yahut yeni bir konut almayı düşünenlerin oranı yüzde 71,2, almayı düşünmeyenlerin oranı yüzde 22,5 ve kararsızların oranı yüzde 6,4 olurken, tasarruf ederek konut sahibi olabileceklerini düşünenlerin oranı yüzde 59 oldu. Uygun ödeme şartlarıyla uzun vadeli konut kredisi tercihi doğrultusunda, kıyafet, cümbüş üzere harcamalardan vazgeçerek mesken almayı planlayanların oranı ise yüzde 72,1 oldu.
“10 yıl gelirinizin yarısıyla kredi ödeyip mesken sahibi olmak mı, üçte biriyle kira ödeyip tıpkı muhitte kiracı olmak mı cazip?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 70,8’i “kredi ile mesken almak”, yüzde 18,8 “kiracılık” yanıtını verirken yüzde 10,4’ü kararsız kaldı.
Tüm kurallar uygun olduğu taktirde konut almayı tercih etmeyenlere sebebi sorulduğunda ise gelirinin değerli bir kısmını kredi olarak verince ömür stilinden kısacağını düşünenlerin oranı yüzde 49,6 olurken, uzun vadeli borçlanarak yıllarını ipoteklemek istemeyenlerin oranı yüzde 40,7 oldu.
KONUT ALMAK İÇİN OTOMOBİLİNİ SATACAKLARIN ORANI YÜZDE 66,7
Gelecekte İstanbul’da barınma sorunu kaygısı içinde olanların oranı yüzde 46,8, bu türlü bir sorunu olmadığını belirtenlerin oranı yüzde 31,5 ve karasız kalanların oranı yüzde 21,6 olarak ölçüldü.
“Konut almak için otomobilinizi satar mısınız?” sorusuna iştirakçilerin yüzde 66,7’si “evet”, yüzde 33,3’ü “hayır” karşılığını verdi.
Katılımcıların yüzde 79,9’luk üzere kıymetli bir çoğunluğu kiracı olmanın kendilerini mutsuz ettiğini ve gelecekte barınma noktasında bunun bir sorun teşkil edeceğini belirtti.
EV SAHİBİ OLMAK BÜYÜK ÇOĞUNLUK İÇİN ‘ÇOK ÖNEMLİ’ OLARAK ÖLÇÜLDÜ
Ev sahibi olmanın ne kadar değerli olduğunu yansıtması ismine 1 ile 10 ortasında bir kıymetlendirme yapılması istenildiğinde, araştırmaya katılanların yüzde 1’i “hiç değerli değil” karşılığını verirken, yüzde 36,1’i ise “çok önemli” yanıtını verdi. Araştırma sonucunda mesken sahibi olmanın toplumda ne kadar değerli olduğuna ait beklenti 8,18 olarak ölçüldü.
KONUTDER Yönetim Kurulu Lideri Kumova, basın toplantısında “Konut muhtaçlığını anlamaya yönelik çalışmalarımızı bir adım daha ileriye götürüp sayıların ötesine geçerek, toplumun konuta bakışını sosyolojik olarak ele aldığımız çalışmada, pandemi sonrası yapılan araştırmaların tersine çalışmamız gösterdi ki yüzde 72,1 üzere kıymetli bir kesim uygun ödeme şartları olduğunda konut almak için tasarruf etmeye ve harcamalarını kısmaya hazır.” tabirlerini kullandı.
Kumova, araştırmanın zımnî öğretisinin, kira fiyatları arttıkça ve konuta sahip olma zorlaştıkça, en az bir mesken sahibi olma fikrinin istekler listesinde tekrar birinci sıraya yerleştiğini göstermesi olduğunu kaydetti. Konut sahibi olduklarında insanların kendilerini daha inançta hissederek yaşayacaklarını düşündüklerini belirten Kumova, en pahalı yatırım aracının hala “konut” olduğunu vurguladı.
Kumova, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Tüm gelir kümeleri göz önüne alındığında 2024’te yüzde 56,1’e gerileyen konut sahiplik oranı 2007’den bu yana en düşük oran olarak kayda geçti. Bu durum dar gelir kümelerinde daha da fazla hissedilir boyutlarda ve son 17 yılda dar gelirlinin konut sahibi olma oranının yüzde 61’den yüzde 45’e geriledi. 2007’de dar gelirli her 100 şahıstan 18’i kirada otururken bu sayı 2024’te neredeyse ikiye katlanarak 36,7’ye çıktı. Bunun toplumumuzu ekonomik olduğu kadar sosyolojik ve ruhsal olarak tesirleri var.”
SEKTÖRDEN TOKİ VE ÖZEL DAL ORTASINDA
Kamu-özel bölüm işbirliği ile toplumsal konut ve erişilebilir konut üretiminin artırılmasının en ülkü tahlil yolu olacağını aktaran Kumova, “Dar gelirli kesim için konut üretimi TOKİ’ye devredilmiş üzere duruyor lakin bu TOKİ için bir haksızlık olduğu üzere gereksinimin bu yolla karşılanması da mümkün değil. Orta ve üst gelir kümesinde Emlak Konut GYO ve özel kesim ortasında kurulmuş olan ve muvaffakiyetini kanıtlamış modelin toplumsal ve erişilebilir konut için TOKİ ve özel bölüm ortasında da kurulması çok değerli.” diye konuştu.
patronlardunyasi.com
