78 kişinin yaşamını yitirdiği Grand Kartal Otel’deki yangınla ilgili ön rapor ortaya çıktı: 5 kez denetlendi ama yangın güvenliğine bakılmadı
Mülkiye müfettişlerinin, 78 kişinin hayatını yitirdiği yangın faciasının yaşandığı Grand Kartal Oteli ile ilgili ön raporunda, tesisi denetleme yetkisinin Bolu Vilayet Özel İdaresi’nde bulunduğu belirtildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ve Bolu Belediyesi’nin yetkileri ile ilgili tartışmaya girilmeyen raporda, tesise daha evvel farklı tarihlerde üç kere ruhsat veren kurumun Bolu Vilayet Özel Yönetimi olduğu, itfaiye raporu ile Kültür ve Turizm Bakanlığı raporlarının da ruhsat evrakının kesimi niteliğini taşıdığı vurgulandı.
Ruhsat tarihinden itibaren Bolu Vilayet Özel İdaresi’nin 2011-2024 tarihleri ortasında tesiste beş defa kontrol yaptığının anlatıldığı raporda, buna karşın yangın güvenlik tedbirlerinin denetlenmediği, itfaiyenin yine inceleme yaparak rapor hazırlaması ve bu raporun kontrol belgesine konulması konusunda adım atılmadığı belirtildi. Raporda, kontrole ait eksikliklerin vaktinde tespit edilmesi için gerekli kararları almadıkları ve minimum itinası göstermedikleri gerekçesiyle, Bolu Vilayet Özel Yönetim Genel Sekreteri Sırrı Kösterili ile Vilayet Özel Yönetim Genel Sekreter Yardımcısı Bünyamin Bal‘ın tüzel sorumlulukları olduğu tespit edildi. Müfettişler, Kösterili ve Bal hakkında soruşturma müsaadesi verilmesi gerektiğini belirtti.
Savcılık soruşturması kapsamında tutuklanan Kösterili ise sözünde sorumluluğun Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda olduğunu söyledi. Kösterili ile birlikte tutuklanan Bal ise yangın kontrolü konusunda yetkili olmadıklarını vurguladı.
ÖN İNCELEME RAPORU ORTAYA ÇIKTI
Bolu’daki Kartalkaya Kayak Merkezi’nde bulunan Grand Kartal Otel’de yaşanan ve en az 36’sı çocuk 78 kişi hayatını kaybettiği yangın faciasıyla ilgili soruşturma devam ederken, İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilen mülkiye müfettişleri de 30 Ocak’ta ön inceleme raporunu tamamladı. Ön inceleme raporuna ise T24 ulaştı.
Raporda, yangın felaketinin gerçekleştiği Grand Kartal Otel’inin Vilayet Belediyesi sonları dışında Vilayet Özel Yönetiminin yetki alanında olduğu belirtildi. Bununla birlikte, raporda Vilayet Özel İdaresi’nin yetki ve imtiyazlarına yönelik olarak, “5302 sayılı Vilayet Özel yönetimi Kanunu’nun 7’nci hususunda Vilayet Özel Yönetiminin yetki ve imtiyazları sayılmıştır. Bu yetkilerden birisi de unsurun (g) bendinde düzenlendiği üzere belediye hudutları dışındaki gayri sıhhî kuruluşlar ile umuma açık istirahat ve cümbüş yerlerine işyeri açma ve çalışma ruhsatı vermek ve bu işyerlerini denetlemektir” denildi.
Raporda, Vilayet Özel Yönetimince; Grand Kartal Otel için 26 Kasım 2007, 3 Mart 2008 ve 29 Aralık 2015’te olmak üzere 3 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlendiği yer aldı. Raporda, ruhsatların adres ve şirket ismi değişikliklerinden ötürü değiştirildiği ve her seferinde bir evvelki ruhsatın iptal edildiği vurgulandı.
OTEL, VİLAYET ÖZEL YÖNETİMİ’NCE 5 KERE DENETLENMİŞ
Raporda, otelin Bolu Vilayet Özel İdaresi’nce 17 Mart 2011, 28 Ocak 2016, 21 Ocak 2019, 8 Şubat 2021 ve 14 Şubat 2024 tarihleri olmak üzere 5 sefer denetlendiği bilgisi yer aldı. Mutfak kısımları, besin hazırlama besin koruması, içme ve kullanma suyu temin biçimi tahlil raporu, havalandırma sistemi, işçi hijyeni ve besin güvenliği alanlarında kontrol yapıldığı belirtildi. Kontrol yapan çalışanın sıhhat teknisyeni ve besin mühendisi olması sebebiyle kendi alanlarında kontrol yaptıkları bilgisi yer aldı. Bu kontrollere dair her yıl denetleme yapacak komitenin oluşturulması için Ruhsat Kontrol Müdürlüğü’nce Vilayet Özel Yönetimi Sekreteri’nden “olur” alındığı tabir edildi.
Raporda, bu kontroller “iyi niyetli denetim” olarak kabul edildi lakin Gayrı Sıhhi Vilayet Özel Yönetimi Kanunu’na nazaran belediye sonları dışındaki istirahat ve cümbüş yerlerini denetmek konusunda yetkinin de Vilayet Özel İdaresi’nde bulunduğuna işaret edildi. Yapılan kontrollerin yasanın işaret ettiği kapsamda olmadığı, eksikler bulunduğu vurgulandı.
RUHSATIN GEÇERLİLİĞİNE AİT KONTROL ASIL İÇERİĞİ OLUŞTURULMALIYDI
Raporda, kontrollerin kısmi olarak yanlışsız yapıldığı, ruhsat düzenlenirken yangın raporu alınması üzere uygulamaların kontrollerde de tekrarlanması, ruhsatın geçerliliğine ait kontrolün asıl içeriğini oluşturması gerektiği aktarıldı.
Raporda, hususla ilgili olarak şu sözler yer aldı:
“Nihayetinde Vilayet Özel İdaresi’nin, Kanunla verilen yetki doğrultusunda yaptığı temel süreç işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlemesi sürecinin kendisi olup; “Denetim” ise idarece ruhsatın düzenlenmesi ile doğan ve takdir hakkı bulunmadan bağlı bir yetki üzere yapılması mecburî bir idari süreç olarak, ruhsatın varlığına tesir edecek içerikte olması gereklidir.”
YANGIN GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN YENİLİĞİNE AİT YENİ EVRAK İSTEMESİNİN ÖNÜNDE PÜRÜZ YOK
Raporda, Vilayet Özel İdaresi’nin kontrollerde yangın güvenlik tedbirlerinin yeniliğini koruyup korumadığının anlaşılabilmesi için yeni bir evrak isteyebileceği aktarıldı. Raporda ayrıyeten, Vilayet Özel İdaresi’nin resen harekete geçerek bu belgeyi düzenleme yetkisi olan kurum ile yazışma yapmasına mani bir durumun olmadığı belirtildi.
Raporda, şu tabirler yer aldı:
“Denetim hali, neredeyse Bolu Vilayet Özel yönetiminin kuruluşundan bu yana, alışılagelmiş bir uygulama olarak yapılmakta, bunun nedenlerinden birisini ise teknik işçi yüklü olarak oluşturulan ünite çalışanına yönelik işyeri açma ve çalışma ruhsatları kapsamında yapılacak kontrollere temel hizmet içi eğitim programı planlanmamış olmasıdır.”
GENEL SEKRETER VE YARDIMCISI ‘HUKUKEN SORUMLU’ BULUNDU
Raporda, otelde aşikâr periyotlarda kontrol yapıldığı, lakin yapılan kontrollerin içeriğinin gerçek ve faal bir formda planlanmadığı söz edildi.
Bu nedenlerden ötürü, nezaret, sevk ve yönetim yetkisini aktif bir biçimde kullanmayarak, kontrole ait eksikliklerin vaktinde tespit edilmesi için gerekli kararları almadığından Genel Sekreter Sırrı Kösterili’nin hukuken sorumluluğu olduğu belirtildi.
Ayrıca, misyon, yetki ve çalışma yönergesinde uzunca bir müddetten beri kendisine bağlı ünite olarak çalışan ruhsat ve kontrol müdürlüğünün yaptığı iş ve süreçlerinden olan işyeri açma ve çalışma ruhsatı kontrollerinden kendi yaptığı evrak sevk süreçleri ile haberi olmasına karşın, içerikleri konusunda taban ihtimamı göstermediği, 6 ay aralıklarla yaptığı müdürlük kontrollerinde yalnızca istatistiki bilgilere bağlı kalarak, iş ve süreçlerin temeline girmeden kontrole ait eksikliklerin vaktinde tespit edilmesi için gerekli kararları almadığından Genel Sekreter Yardımcısı Bünyamin Bal’ın da hukuken sorumlu olduğu söz edildi.
Raporda, Kösterili ile Bal hakkında soruşturma müsaadesi verilmesi gerektiği belirtildi. Her iki isim savcılık soruşturması kapsamında da tutuklanmıştı.
PERSONELİN UZMANLIK ALANLARIYLA İLGİLİ KONTROL YAPTIĞI VURGULANDI
Ruhsat ünitesinde görevlendirilerek kontrollere katılan çalışanın ise kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili mevzular kapsamında kontrol yaptığı ve kontrole temel mevzuat manasında özel bir hizmet içi eğitime tabi tutulmadıklarından ötürü tüzel sorumluluklarının bulunmadığı vurgulandı.
Genel Sekreter sorumlu olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı işaret etti
Genel Sekreter Sırrı Kösterili verdiği tabirinde, imar ve yangın güvenliği mevzularında kontrol yapılmadığını belirterek, yönetimlerine bu konuda verilmiş bir misyonun bulunmadığını tez etti. Kösterili sözünde şunları söyledi:
“Ben Genel Sekreter olarak 5302 sayılı Özel Yönetim Kanununun 35.Maddesinde geçen Vilayet Özel Yönetiminin başı olan Vali ismine kurum içerisindeki ünite müdürlükleri ortasındaki iş ve işleyiş, sevk ve yönetim, Vilayet Genel Meclis Kararları, Vilayet Encümen Kararlarının uygulamasının takibi işlerini sayın Valilerin verdikleri yetki çerçevesinde yürütmekteyim. Bu asıllar çerçevesinde Vilayet Özel Yönetiminin ünite müdürlüklerinin yazılı olan iş ve süreçlerinin Kanun, Yönetmelik ve başka Genel Sekreter sair mevzuatlara nazaran yürütülmesinin takibi ve denetlenmesi için Yardımcılarına yılda 2 kere olmak üzere sorumlu oldukları ünitelerin bu iş ve süreçlerini takip ve denetim ettirmekteyim. İnceleme konusu olan Grand Kartal Otel özelinde de İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı veren ünite müdürlüğümüz Vilayet genelinde uzmanlık alanlarına nazaran kontrollerini yapmaktadır. Bu kontrolleri İşyeri Açma ve çalışma ruhsatlarına ait yönetmelik kararlarına nazaran yapmaktadır, bu kontrolde de Yangın Güvenliğine yönelik kontrol yapması bulunmamakla birlikte bir kuruluşu ve istese bile itfaiye teşkilatı kuracağı norm takımı bulunmamakta olup, öteki Vilayet Özel Yönetimlerinde de zati itfaiye teşkilatı bulunmamasından bu durum anlaşılmaktadır. Kartalkaya bölgesi turizm gelişim alanıdır. Aslında Grand Kartal Otel’de binada Kültür ve Turizm Bakanlığınca denetlendiğine ait tabela da bulunmaktadır. Vilayet Özel Yönetimimiz tarafından İşyeri açma ve çalışma ruhsatı vermiş olduğumuz işyerlerine ruhsat müdürlüğü tarafından kontrollerin yapıldığını biliyorum. Fakat içeriğinden haberdar olmam mümkün değildir. Daha fazla şikayet üzerine şikayet bahisleri üzerinden kontroller yapıldığını biliyorum. Kontroller için taşıt misyon buyruğu ve görevlendirme olurları yetki verdiğim Genel Sekreter Yardımcıları ve İlgili ünite müdürleri tarafından imzalanmaktadır. Ben yalnızca Vilayet Dışı misyon olurlarını imzalamaktayım.
Mevzuatta Vilayet Özel İdaresi’nin Turizm İşletme Dokümanına sahip işletmeleri denetleyeceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Ruhsat ve Kontrol Müdürlük tarafından çeşitli yıllarda yapılan kontroller çalışanın kendilerince oluşturulmuş formlar üzerinden ünitedeki işçinin uzmanlıkları doğrultusunda daha çok sıhhat, hijyen ve besin güvenliği bahislerinde yapılmıştır. İmar ve yangın güvenliği mevzularında bir kontrol yapılmamakta olup, yönetimimize bu konularda verilmiş bir misyon de bulunmamaktadır.”
PERSONELİN YANGIN KONTROLÜ KONUSUNDA VAZİFESİ YOK, YÖNETİMDE İTFAİYE TEŞKİLATI YOK
Genel Sekreter Yardımcısı Bünyamin Bal da, verdiği tabirinde işçinin yangın konusunda bir eğitim almadıklarını belirterek, işçinin de yangın kontrolü ile ilgili rastgele bir misyonu bulunmadığını ileri sürdü. Bal, Vilayet Özel İdaresi’nin yangın ile ilgili denetleme yetkisi olmadığını öne sürerek, şunları söyledi:
“Ruhsat ve Kontrol Müdürlüğünde bulunan kontrol işçileri tarafından turistik ve öteki tesisler ilgili yönetmelik çerçevesinde denetlenmektedir. Lakin işçinin yangın kontrolü ile ilgili rastgele bir misyonu bulunmamaktadır. Aslında bu işçi yangın konusunda rastgele bir eğitim almamışlardır, Yönetmelik çerçevesinde yangın güvenliği tarafından kontrol yapacaklarına dair bir mevzuat bulunmamaktadır. Vilayet Özel Yönetiminde yangın ile ilgili ne bir işçi, ne bir ekipman, ne de yüklenmiş bir vazife vardır. Vilayet Özel Yönetimlerinde İtfaiye ile ilgili bir müdürlük yahut teşkilat bulunmamaktadır. Yangın ile ilgili vazifeler büsbütün Belediye İtfaiye teşkilatlarına yüklenmiştir. Yani yangın tarafından yeterlilik yahut uygunluk dokümanı Belediye İtfaiyeleri tarafından düzenlenmektedir, hatta her itfaiyecinin de bu belgeyi düzenleme yeterliliği bulunmamaktadır.
Biz Vilayet Özel Yönetimi olarak Belediyelerden aldığımız 15 İtfaiye Uygunluk Raporu ve öbür evraklara istinaden İşyeri Açma ve çalışma ruhsatı düzenlemekteyiz. Genel Sekreter Yardımcısı olarak Ruhsat Kontrole bağlı komite tarafından yapılan kontrollere ait düzenlenen kontrol formlarını görmemekteyim. Lakin kontrolde uygunsuz bir durum tespit edilirse işyerinin kapanmasına yönelik bir süreç tesis edilecekse İşyerinin Kapanmasına ait yazısında benim parafım olmaktadır. Vazife yaptığım müddet içerisinde Grand Kartal Otel ile ilgili olarak Ruhsat Denetim Müdürlüğü çalışanları tarafından yapılan kontrollere ilişkin rastgele bir kapatma ve kapatma süreci gerektirecek olumsuz bir durum meydana gelmemiştir. Velhasıl Vilayet Özel Yönetimimizin Yangın ile ilgili denetleme yetkisi yoktur. Yönetmeliklerde ve mevzuatta buna yönelik bir düzenleme de bulunmamaktadır.”
patronlardunyasi.com
