Yatırımcı, son 4 yılda şirketlere 340 milyar TL kaynak sağladı

Geçen yıl tasarruf sa­hipleri için hayli hareketli geçti. Para­sını mevduat ve para piyasası fonlarında değerlendirenle­rin yüzü gülerken, pay se­nedi yatırımcısı borsadan umduğunu bulamadı. Türki­ye Sermaye Piyasaları Birli­ği’nin (TSPB) datalarına gö­re, Türkiye’de toplam tasar­ruf büyüklüğü 33 trilyon 723 milyar TL düzeyinde. Bu tuta­rın yüzde 55’i yani 18 trilyon 555 milyar TL’si mevduatta, yüz­de 27.93’ü tahvil-bonoda, yüzde 17.03’ü ise pay senedinde de­ğerlendiriliyor.

TASARRUFLARDA ASLAN HİSSESİ MEVDUATTA

Dünya’dan Ufuk Korcan’ın ahberine nazaran, toplam tasarruflar içerisinde yabancı yatırımcıların da biri­kimleri bulunuyor. Yabancıların hisseleri çıkarıldığında ise, yurt içi yerleşiklerin toplam tasarrufla­rının 29 trilyon 831 milyar TL ol­duğu görülüyor.

Yurt içi yerleşiklerin birikim­lerinin yüzde 58.32’si mevduat­ta, yüzde 29.47’si tahvil-bonoda, yüzde 12.20’si ise pay senedin­de. Kabaca aslında ‘tasarruf sa­hiplerinin büyük kısmı geçen yıl enflasyonun üzerinde getiri el­de etmeyi başardı’ diyebiliriz. Ya­tırımcı sayısının 2023 yılında 8.5 milyona çıktığı Borsa İstanbul’da geçen yıl önemli bir çıkış yaşanmış ve yatırımcı sayısı 6 milyon 840 bine gerilemişti.

Yatırımcı sayı­sındaki düşüşte sabit getiri­li risksiz enstrümanlardaki cazip getiri oranları ve hal­ka arzlarda geçmiş yıllarda yaşanan performansların düşmesi gösteriliyor. Türki­ye sermaye piyasalarında iş­lem yapan yabancı yatırım­cıların en fazla ilgi gösterdiği yatırım aracı ise pay sene­di. Geçmiş yıllara oranla bor­sadaki hisseleri epeyce aşağı­lara inen yabancıların Türkiye’de yaklaşık 3.9 trilyon TL’lik tasar­rufu var. Kelam konusu sayının yüz­de 54’ü pay senedinde tutuluyor.

BORSA KREDİYE ALTERNATİF OLDU

Yüksek kredi maliyetleri ne­deniyle, son yıllarda halka açılan şirket sayısında kıymetli artış ya­şandı. 2021 yılında 52, 2022 yı­lında 40, 2023 yılında 54, 2024 yılında ise 34 olmak üzere son 4 yılda borsaya gelen toplam şirket sayısı 180 oldu. Bu yıl da halka arzlar sürat kesmeden devam edi­yor. 2021-2024 yılları ortasında halka arzı gerçekleştirilen 180 şirket, bu sayede toplam 180 mil­yar TL’lik kaynağa erişti.

Hisse­leri borsada süreç gören şirketler de yeniden bedelli sermaye artırım­ları ve ikincil halka arzlarla ya­tırımcılardan finansman sağla­maya devam etti. Şirketler 2021- 2024 yılları ortasında özkaynak finansmanı maksadıyla borsada yaptıkları bedelli sermaye artı­rımı ve ikincil halka arzlarla top­lam 160.4 milyar TL’lik kaynak yarattı. Böylelikle son 4 yılda şir­ketler hem birincil hem ikincil halka arzlar ve bedelli sermaye artırımları ile yatırımcılardan toplam 340 milyar TL topladı.

Özel bölüm pay senedi dışın­da ihraç ettiği borçlanma araçla­rıyla da finansman yaratabiliyor. Son 4 yılda 6 bin 456 adet özel bölüm borçlanma araçları ihra­cıyla toplam 1 trilyon 644 milyar TL’lik finansmana erişildi.

ÖZEL KESİM BORÇLANMA ARAÇLARINA İLGİ

Bu meblağın 565 milyar TL’lik kısmı geçen yıl, 459 milyar TL’lik kısmı 2023 yılında, 362 miyar TL’lik kısmı ise 2022 yılında elde edildi. Menkul Değer Yatırım İştirakleri, Teşebbüs Sermayesi Yatırım İştirakleri, Emeklilik Fonları ve Yatırım Fonları’ndan oluşan kurumsal yatırımcıların toplam portföy büyüklüğü ise 6 trilyon 158 milyar TL seviyesin­de. Bu fiyatın yüzde 72’si yani 4 trilyon 418 milyar TL’si yatırım fonlarında.

patronlardunyasi.com