Dünya, tarihin en sıcak yılını geride bıraktıktan sonra tehlike çanları çalmaya başladı

2024 yılı hem küresel olarak hem de Türkiye için kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. Dünya Meteoroloji Örgütü, 2015-2024 periyodunun ‘en sıcak 10 yıl’ olduğunu açıkladı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü ise 2024’ün Türkiye için de ‘en sıcak yıl’ olduğunu duyurdu.
Küresel sıcaklıklar birinci kere sanayi öncesi ortalamanın yaklaşık 1,55 derece üzerinde kaydedildi. Global sıcaklıkları artıran El Niño tesiri 2023 yılı ortasında başladığında, iklim bilimciler bunun rekor sıcaklıklar manasına geleceğini iddia ediyordu. Lakin 2024 yılında kaydedilen sıcaklıklar, bütün öngörüleri geride bıraktı.
Türkiye’nin iklim değişikliğinden daha fazla etkilendiği bilinen Akdeniz Bölgesi’nde yer aldığına dikkat çeken İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Önol, “En karamsar iklim değişikliği senaryosuna hakikat ilerliyor olabiliriz. Bu sene Akdeniz Bölgesi’nde sıcaklıklar, olağanların üç derece üzerindeydi. Bu çok yüksek bir fark. Örneğin son buzul evresindeki global sıcaklık ortalaması 1850’lere kıyasla üç derece düşüktü. Bilhassa batı bölgeleri büyük risk altında. Hem iklimsel hem de meteorolojik olarak gerekli hazırlıkların yapılması şart” dedi.
DETAYLI HAZIRLIK GEREKİYOR
“La Niña tesiri bitip El Niño tesiri başladığında, yani doğal değişkenlikle Pasifik’teki deniz suyu sıcaklıkları artarak önemli düzeylere ulaştığında, bunun global olarak sıcaklıkları artıracağını ve rekor sıcaklıklar manasına geleceğini biliyorduk,’’ diyen Önol, buna karşın karşıya kalınan tablonun tüm öngörüleri aştığını vurguladı.
Dünyanın dört bir yanındaki bilim insanlarının, neler olup bittiğini anlamaya çalıştığını aktaran Önol, “En kötümser iklim değişikliği senaryosunun da en üst sınırına yakın bir gelecekle karşı karşıya olabiliriz. Sıcak hava dalgaları yahut çok yağışlar üzere ekstrem hava olaylarını engelleme talihimiz yok. Bu tesirleri nasıl daha az ziyanla atlatabileceğimize dair çalışmalar yapmamız lazım. Yapılması gereken hazırlıklar; aşırı yağışlar, aşırı sıcaklık, uzun devirli kuraklık üzere çok hava olaylarına çok daha ayrıntılı bir biçimde hazırlanmayı da içeriyor” diye konuştu
DENİZ SUYU KIŞ MEVSİMİNDE BİLE ÇOK SICAK
Atlantik Okyanusu’nda, Japonya’nın kuzeydoğusunda deniz suyu sıcaklıklarının, olağanların 4-5 derece üzerinde olduğunu belirten Önol, “Bu bedeller, özellikle kış mevsiminde, epeyce olağandışı. Türkiye’de tıpkı sınır üzerinde Akdeniz ve Karadeniz var; her ikisi de olağanların üzerinde sıcak. Pasifik Okyanusu’na devam edecek olursak, orası da daha sıcak. Dolayısıyla bütün deniz suyu sıcaklıklarında önemli bir artış var ve bu natürel ki global sıcaklık ortalamalarını da artırıyor” dedi.
DENİZ ISINDIKÇA ŞİDDETLİ HAVA OLAYLARI ARTIYOR
Deniz suyu sıcaklıklarındaki artışın şiddetli hava olaylarını da etkilediğini söyleyen İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Önol, “Sıcaklıkların artmasıyla birlikte atmosferdeki nem de yükseliyor. Daha fazla nem, daha fazla çok yağış manasına geliyor.
İspanya’daki üzere dünyanın çeşitli yerlerinde seller yaşanıyor. Deniz suyu sıcaklıkları hayli değerli zira deniz suyu, ani ısınıp ani soğumaz. Yavaş soğur ve yavaş ısınır. Münasebetiyle deniz suyunun şu an hala sıcak olması, bu yüksek sıcaklıkları yaşamaya devam edeceğimiz anlamına geliyor” değerlendirmesinde bulundu.
HEM İKLİMSEL HEM METEOROLOJİK HAZIRLIKLAR YAPILMALI
“Geçtiğimiz sene temmuz ayında önemli bir sıcak hava dalgasının tesirine gireceğimize dair toplumsal medyada önceden bir ikazda bulunmuştum” diyen İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Önol şöyle devam etti:
“İklim sıcak hava dalgası sırasında, İzmir’de Covid’den beri en çok mevt yaşanan gün gerçekleşti. Bu durumun sıcak hava dalgasıyla ilgili olduğu çok açık. Kısacası sadece iklimsel olarak değil, meteorolojik olarak da hazırlıklarımızı yapmıyoruz. Çok yağış, çok sıcaklık, uzun devir kuraklık üzere çok hava olaylarının, her dal için çok daha inançlı ve detaylı formda yapılması gerekiyor.’’
patronlardunyasi.com